Rock Culture #18: Μιλήσαμε με τον διοργανωτή του Wacken, Tomas Jensen

Το rock δεν είναι μόνο μουσική. Στις αμέτρητες εκφράσεις του, άγγιξε άλλες μορφές τέχνης, μεταμόρφωσε επαγγέλματα, γέννησε τεχνοτροπίες, έδωσε ρυθμό στην ιστορία, εμπνεύστηκε και ενέπνευσε: δημιούργησε μια ολόκληρη κουλτούρα με ποικιλία και δυναμική. Το Rocking.gr, στη νέα στήλη του που βαφτίσαμε «Rock Culture», θα παρουσιάσει μια σειρά από άρθρα, αφιερώματα και συνεντεύξεις, με κεντρικό άξονα αυτή τη rock κουλτούρα, σαν τμήμα της πολιτιστικής δημοκρατίας της λεγόμενης «pop culture». Θέλουμε να αφηγηθούμε την μυθολογία της μουσικής που αγαπάμε, να αναζητήσουμε την αλληλεπίδρασή της με άλλες τέχνες, με την ιστορία, με την καθημερινότητα. Θέλουμε να μετρήσουμε τα πολιτιστικά της τέκνα και να μοιραστούμε τις απίστευτες εξιστορήσεις που έκαναν το rock ένα πολιτιστικό φαινόμενο.

Το Wacken Open Air είναι ένα από τα σημαντικότερα ευρωπαϊκά φεστιβάλ το οποίο έχει μια περισσότερο old school νοοτροπία. Μας δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσουμε με έναν εκ των δύο ιδρυτών του, τον Tomas Jensen και δεν μπορούσαμε να γυρίσουμε την πλάτη σε μια τέτοια ευκαιρία, καθώς είναι πολλά αυτά που θα θέλαμε να μάθουμε πίσω από μια τόσο μεγάλη διοργάνωση. Διαβάστε παρακάτω τα όσα πολύ ενδιαφέροντα ειπώθηκαν.

Το 2015 σηματοδότησε την 25η επέτειο από την ίδρυση του φεστιβάλ. Ποιες είναι οι σκέψεις σου όταν κοιτάς πίσω;

Είναι φανταστικό το γεγονός πως μας δίνεται η δυνατότητα να εξακολουθούμε να κάνουμε κάτι που είναι το χόμπι μας, που ήταν πραγματικά το πάθος μας και το οποίο το ξεκινήσαμε ως οπαδοί της μουσικής. Θα έλεγα πως ακόμα είμαστε μεγάλοι οπαδοί της rock μουσικής. Να σου πω την αλήθεια δεν το έχω συνειδητοποιήσει πόσο έχουμε μεγαλώσει όλα αυτά τα χρόνια (γέλια). Σκέψου πως διάβασα πρόσφατα ένα αφιέρωμα στο γερμανικό Rolling Stone για το punk rock - έχω επηρεαστεί πάρα πολύ από αυτό – και είχαν συνεντεύξεις από κάνα δυο έφηβους της εποχής και ήταν αυτό το κορίτσι που η φωτογραφία της εμφανιζόταν σε πολλές αφίσες της εποχής και που πλέον εργάζεται ως κτηνίατρος. Θέλω να πω πως ένα από τα μεγάλα μου όνειρα όταν ξεκινούσα ήταν να μείνω στον χώρο για δέκα χρόνια, αλλά σκεφτόμουνα «πώς είναι δυνατόν να το κάνεις αυτό για τόσο μεγάλο διάστημα όταν χάνεις συνεχώς λεφτά;». Από την άλλη υπήρχαν κάποιοι παλιοί tour manager οι οποίοι έλεγαν πως ήταν στον χώρο για περισσότερα από είκοσι χρόνια, οπότε έλεγα πως θα ήταν ωραίο αν μπορούσα να μείνω και εγώ σε αυτήν τη δουλειά για δέκα χρόνια. Πέρσι κλείσαμε τα 25 και ακόμα πηγαίνω σε συναυλίες. Βασικά δεν πηγαίνω πλέον σε τόσες πολλές γιατί έχω μικρά παιδιά (γέλια). Παλιότερα -πριν πέντε με δέκα χρόνια- πήγαινα σε συναυλίες σχεδόν αποκλειστικά για επαγγελματικούς λόγους για να τσεκάρω μπάντες. Ευτυχώς, πλέον, με την εταιρεία μας να έχει μεγαλώσει τόσο πολύ και έχοντας τόσο κόσμο να δουλεύει για εμάς, μπορώ να αγοράζω τρεις - τέσσερεις φορές τον χρόνο με κάποιους παλιούς φίλους εισιτήρια για κάποιες old school rock, punk και metal συναυλίες, αγοράζω δυο - τρεις μπύρες και κάθομαι σε ένα μικρό club στο Αμβούργο και παρακολουθώ το show. Είναι υπέροχο.

Ας πάρουμε, όμως, το πράγμα από την αρχή. Πόσο χρονών ήσουν όταν ξεκίνησες το φεστιβάλ; Πώς πήρες αυτήν την απόφαση και με ποια κριτήρια επέλεξες το συγκεκριμένο μέρος της Γερμανίας;

Χμ, να σκεφτώ... πρέπει να ήμουν 24 χρονών. Έχω γεννηθεί το 1966 και το πρώτο φεστιβάλ έγινε το 1990. Ποτέ δεν περίμενα πως θα διαρκούσε τόσο πολύ. Βασικά, ποτέ δεν είχα κάνει τόσο μακροπρόθεσμα σχέδια για το Wacken. Ποτέ δεν είχαμε καταρτίσει ένα γενικό σχέδιο ή ένα business plan. Σίγουρα κάποιοι έλεγαν πως αυτά τα πράγματα θέλουν κάποιο σχεδιασμό, αλλά η αλήθεια είναι πως εμείς το κάναμε μέρα με τη μέρα, χρόνο με τον χρόνο. Βλέπαμε τι γινόταν, τι καταφέρναμε και απλά σκεφτόμασταν τι θα κάνουμε στο άμεσο μέλλον ώστε να προχωρήσει η φάση.

Και πώς πήρες την απόφαση να κάνεις το δικό σου φεστιβάλ;

Λοιπόν, είχα μια μπάντα κάποια στιγμή, αλλά διαλύθηκε όταν έπρεπε να πάω στον στρατό. Στη συνέχεια μου είπε η αδερφή μου πως υπήρχαν κάτι τύποι στο Wacken. Ήταν πιο μικρής ηλικίας από εμένα και ήθελαν να φτιάξουν μια μπάντα διασκευών. Εγώ, επειδή είχα συνηθίσει να παίζω δικιά μου μουσική -αν και δεν θυμάμαι ούτε καν τι ήταν αυτό (γέλια)- ήμουν σε φάση «μα γιατί διασκευές;». Τέλοσπαντων, ήθελαν πολύ να τους βοηθήσω καθώς δεν έβρισκα κάτι άλλο, οπότε μπήκα στο συγκρότημα και ξεκινήσαμε να γράφουμε και δική μας μουσική, αλλά δεν τα πολυκαταφέρναμε στην αρχή... το παίξιμό μας ήταν χαοτικό! (γέλια). Θέλανε να κάνουμε συνέχεια πρόβες και σκέφτηκα γιατί να μη δίνουμε και κάποιες συναυλίες; Κάπως έτσι οι εμφανίσεις μας έγιναν ένα rock πάρτι. Παίζαμε τραγούδια που πραγματικά γουστάραμε, κάποια των AC/DC, οι κιθαρίστες μας είχαν πιο μελωδικά ακούσματα, κάναμε ακόμα και διασκευή στους Bon Jovi γιατί είχαμε μια κοπέλα που τραγουδούσε και ήθελε πάρα πολύ να πει το "Living On A Prayer" αν θυμάμαι καλά. Οι ζωντανές μας εμφανίσεις ήταν ένα ωραίο πάρτι με αρκετό αλκοόλ. Κάποια στιγμή ήρθε η ιδέα να κάνουμε ένα δικό μας φεστιβάλ καθώς στο Wacken -που γεννήθηκα και μεγάλωσα- δεν υπήρχε τίποτα, ούτε καν μια pub για να ακούσουμε τη μουσική που αγαπούσαμε και αυτό νομίζω πως υπήρξε το βασικό κίνητρο. Να κάνεις κάτι στο μέρος από όπου προέρχεσαι και αφού ακούσεις όλους να σου λένε «αυτό ΔΕΝ πρόκειται να πετύχει», εσύ να πεισμώνεις και να λες «άντε γαμήσου! Θα πετύχει» (γέλια). Αν και για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, μας πήρε σχεδόν δέκα χρόνια για να γίνει κερδοφόρο το φεστιβάλ.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου που χάνατε χρήματα, υπήρξαν σκέψεις να σταματήσετε;

Με τον συνέταιρό μου αντιμετωπίσαμε μια δύσκολη συγκυρία το 1994. Οργανώναμε ήδη και κάποια μεμονωμένα live και εκείνη τη χρονιά είχαμε φέρει τον Ronnie James Dio και η συναυλία δεν έβγαλε ούτε τα λεφτά του catering. Πήγε πολύ άσχημα κόβοντας μόλις 167 εισιτήρια. Ήταν νομίζω η χειρότερη περίοδος για το heavy metal στη Γερμανία, καθώς κανένας δεν ενδιαφερόταν. Σκέψου μόνο πως ήταν μια εποχή που ακόμα και ο Bruce Dickinson έβγαλε ένα grunge δίσκο, το "Skunkworks".

Αλλά εμείς λέγαμε «αποκλείεται... πρέπει να υπάρχει τρόπος να το κάνουμε να πετύχει. Όμως τι πρέπει να γίνει;» Ένας φίλος μας έλεγε «είστε οι δύο πιο πεισματάρηδες old school metalheads και old school οπαδοί από όλο τον κόσμο θα έρχονται στο φεστιβάλ σας». Βέβαια μόλις μερικά χρόνια αργότερα, το '95-'96 ήταν που όντως άρχισε να μεγαλώνει το φεστιβάλ με κόσμο να μαζεύεται από όλο τον πλανήτη.

Βρήκαμε κάποιους ανθρώπους από Ιταλία, Ελλάδα και διάφορες άλλες χώρες που είχαν έρθει στο φεστιβάλ και βοήθησαν στη στόμα με στόμα διάδοσή του, καθώς τότε δεν υπήρχε ιντερνέτ. Σίγουρα, πρέπει να αποδώσουμε και κάποια εύσημα στα μουσικά περιοδικά της εποχής, αν και πλέον έχουμε φτάσει στο σημείο να είναι δύσκολο να επιβιώσουν. Πλέον ένα μεγάλο website είναι η εξέλιξη των περιοδικών, αλλά είναι ταυτόχρονα και κάτι διαφορετικό, καθώς είναι πιο γρήγορο και πιο άμεσο. Για να διαβάσεις ένα περιοδικό πρέπει να περιμένεις έναν μήνα στη Γερμανία. Στην Αγγλία ίσως υπάρχουν κάποια που κυκλοφορούν κάθε δύο εβδομάδες. Κάποτε, τις καλές εποχές, υπήρχαν κάποια που κυκλοφορούσαν ακόμα και κάθε βδομάδα, οπότε ήταν κάπως πιο άμεση η ενημέρωση. Αλλά, πλέον, ο ένας μήνας είναι απελπιστικά μεγάλο διάστημα. Αλλά ξέφυγε η κουβέντα ε; (γέλια)...

Νομίζω πως ήμασταν αρκετά ξεροκέφαλοι και πεισματάρηδες. Σε κάποιο σημείο είχαμε χάσει τόσα χρήματα που είχαμε τσαντιστεί πάρα πολύ. «Γιατί στο διάολο δεν λειτουργεί αυτό το πράγμα;» λέγαμε. Βέβαια, οι μόνες εναλλακτικές που είχαμε ήταν είτε να αυτοκτονήσουμε, είτε να δουλεύουμε για τα επόμενα είκοσι χρόνια στο λιμάνι του Αμβούργου κουβαλώντας σακιά με καφέ. Αλλά ήταν πολύ δύσκολο να πάρουμε μια απόφαση. Συνήθως όταν κάτι δεν πετυχαίνει υπάρχουν άνθρωποι που λένε «έπρεπε να το ήξερες», ενώ όταν κάτι πάει καλά λένε «Ω! φανταστική ιδέα». Το κίνητρό μας, το δικό μου κίνητρο ήταν πάντα η μουσική. Πάντα όταν ξεκινούσε το φεστιβάλ και άρχιζε να ακούγεται μουσική, ακόμα και αν η προσέλευση δεν ήταν ικανοποιητική, πάντα ένιωθα υπέροχα. Ακόμα και σήμερα. Μπορεί να νιώθεις πεταλούδες στο στομάχι σου κατά τη διάρκεια των soundcheck της Πέμπτης, αλλά μόλις ανοίγουν οι πόρτες και το πρώτο συγκρότημα βγαίνει στη σκηνή τότε συνειδητοποιείς τη μαγεία και για ποιους λόγους κάνεις αυτό που κάνεις. Και σίγουρα δεν είναι τα after show πάρτι! (γέλια) Έχω πλέον μικρά παιδιά και δεν πίνω πολύ. (γέλια)

Πότε ήταν η στιγμή που συνειδητοποίησες πως το W.O.A. είναι πλέον ένα από τα σημαντικά ευρωπαϊκά φεστιβάλ; Ποιο πιστεύεις πως ήταν το σημείο καμπής που άλλαξε το status του;

Υπήρξαν πολλά σημεία καμπής. Ένα ήταν σίγουρα το 1992 όταν είχαμε φέρει τους Blind Guardian και τους Saxon. Νομίζω πως αποτέλεσε σημαντική στιγμή καθώς από τη μια μεριά είχαμε μια ανερχόμενη γερμανική μπάντα (Blind Guardian) και από την άλλη μια πραγματικά καταξιωμένη old school metal μπάντας (Saxon). Ακόμα και αν βρίσκονταν εκείνη τη στιγμή  στη χειρότερη, ίσως, στιγμή της καριέρας τους, ήταν ένα μεγάλο όνομα από τα ένδοξα '80s. Το 1993 ήταν η στιγμή που προσθέσαμε ποικιλία στο φεστιβάλ -βάζοντας και death metal μπάντες- με τις περισσότερες σκηνές και σίγουρα τα τέλη των '90s αποτέλεσαν σημαντική στιγμή καθώς τότε ουσιαστικά ξεκινήσαμε να έχουμε υποστήριξη κι από άλλες χώρες εκτός της Γερμανίας, με αυτές να είναι κυρίως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ισπανία. Είχαμε πάρα πολλούς οπαδούς να έρχονται από την Ισπανία με λεωφορείο. Σκέψου πόσο δύσκολο ήταν κάτι τέτοιο. Δεν είχε καμία σχέση με το να είσαι ένα παιδί από το Αμβούργο που αγόρασε το εισιτήριο, πήρε ένα τρένο και σε μια ώρα ήταν στο Wacken, το οποίο είναι κάτι εύκολο. Αλλά το να έρχεσαι από τη Βαρκελώνη, τη Μαδρίτη ή την Αθήνα ήταν πραγματικά δύσκολο. Τότε ήταν που είπαμε «Ουάο! Ο κόσμος πραγματικά γουστάρει το φεστιβάλ». Και δες που καταλήξαμε σήμερα, να έχουμε ανθρώπους να έρχονται από την Κόστα Ρίκα, τη Βενεζουέλα, την Ινδία, την Ινδονησία. Το βρίσκω εκπληκτικό. Είχαμε φέτος μια μπάντα από την Μποτσουάνα... μπορείς να το φανταστείς; Μια μπάντα από την Αφρική. Φίλε μου, δεν ήξερα καν πως υπάρχει σκηνή εκεί.

Με είχε πάρει τηλέφωνο ένας φίλος μου φωτογράφος και μου είχε μιλήσει για αυτήν την μπάντα. Σκεφτόμουνα «τι διάολο παίζουν αυτοί οι τύποι;». Η αλήθεια είναι, πάντως, πως ήταν αρκετά καλοί. Θα έλεγα πως παίζουν παλιομοδίτικο Florida death metal στο στυλ των Morbid Angel. Τσέκαρέ τους. Λέγονται Overthrust. Και είναι αστυνομικοί στην Μποτσουάνα! Μπορείς να το πιστέψεις; Το θεωρώ καταπληκτικό! Επειδή ερχόμουν στην Ελλάδα παλιότερα και παρακολουθούσα συναυλίες στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, ξέρω πως έχετε πολύ καλή σκηνή εκεί κάτω. Επίσης υπάρχουν πολλές καλές μπάντες στην Ισπανία και την Ιταλία επίσης... χμ δεν θυμάμαι καν από πού ξεκινήσαμε! Ελπίζω να ηχογραφείς την κουβέντα! (γέλια)

Μπορείς να κάνεις μια εκτίμηση τι ποσοστό των παρευρισκομένων στο φεστιβάλ δεν είναι Γερμανοί;

Ναι, νομίζω πως χοντρικά είναι ένα ποσοστό της τάξης του 25%. Είναι μεγάλο νούμερο. Βέβαια αν παραγγείλεις το εισιτήριό σου στη ή από τη Γερμανία δεν μπορούμε να το παρακολουθήσουμε, αλλά θα έλεγα χοντρικό ένα 23% με 25%.

Πως αισθάνθηκες όταν το φεστιβάλ έγινε sold out σχεδόν λίγο μετά την έναρξη διάθεσης των εισιτηρίων; Αν θυμάμαι καλά πρέπει να ήταν ζήτημα ωρών. Μήπως αυτό το γεγονός σας λέει για μελλοντική αύξηση του μέγιστου αριθμού επισκεπτών, ίσως με κάποιες τροποποιήσεις στον χώρο;

Όχι, αν και πάντα υπάρχει αυτή η συζήτηση. Νομίζω πως ο αριθμός που έχουμε αυτήν τη στιγμή είναι διαχειρίσιμος και μπορεί να σου ακουστεί περίεργο, αλλά έτσι διατηρείται και η αμεσότητα του φεστιβάλ. Μπορεί να ακούγεται περίεργο, αλλά ισχύει. Όταν περπατάς στον χώρο, αν ξέρεις τα κατατόπια είναι εύκολο να μεταβείς από το ένα μέρος στο άλλο. Πάντα ελλοχεύει κίνδυνος στη συνεχή ανάπτυξη. Στην ομάδα θεωρούμε πως είναι καλύτερο να αφήσουμε τα πράγματα ως έχουν για την ώρα, καθώς αυτό το νούμερο θεατών δείχνει να λειτουργεί. Έχουμε δει το Dynamo από όπου και έχουμε αντλήσει αρκετά στοιχεία. Τα σκανδιναβικά φεστιβάλ έχουν εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες. Νομίζω, όμως, πως οι οπαδοί, οι μπάντες και ο οργανισμός δεν έχουν να κερδίσουν κάτι σημαντικό αν κάνουμε το φεστιβάλ μεγαλύτερο. Είναι, πάντως, κάτι που το σκεφτόμαστε καθώς είναι πάρα πολλοί αυτοί που παραπονιούνται πως δεν προλαβαίνουν να πάρουν εισιτήριο. Φέτος, βέβαια, η προπώληση είναι λίγο πιο μειωμένη, ίσως του φόβου των τρομοκρατικών επιθέσεων ή δεν ξέρω για ποιον άλλο λόγο, αλλά αυτό το θεωρώ καλό καθώς δεν μου αρέσει όλο αυτό το υπερβολικό hype.

Κάποια μέσα προτείνουν να γίνουν τα πράγματα όλο και πιο γρήγορα, αλλά ειλικρινά δεν είναι αυτός ο στόχος μας. Έγινε το φεστιβάλ sold-out με τους Maiden τον Μάρτιο, ενώ όταν είχαμε του Rammstein ξεπουλήσαμε από τον Σεπτέμβριο, κάτι που ήταν επίσης απίθανο. Δεν έχουμε ανάγκη να γίνεται το φεστιβάλ sold out μέσα σε πέντε λεπτά, γιατί μετά θα έχεις τη δευτερογενή αγορά και όλους αυτούς που εμπορεύονται εισιτήρια. Αυτό που καταφέραμε τα τελευταία δύο χρόνια, επειδή παρακολουθούμε το θέμα, είναι πως αν θέλει κάποιος να πουλήσει το εισιτήριό του θα πρέπει να το κάνει μέσω του site μας γιατί δεν θέλουμε να γδύνει ο ένας οπαδός τον άλλο. Αυτό θεωρώ πως έπληξε κάπως τη μαύρη αγορά και πως κάποιος έχει και άλλες εναλλακτικές να βρει εισιτήριο.

Μιας και το ανέφερες τώρα, ας πάμε λίγο στο θέμα των τρομοκρατικών ενεργειών. Θεωρώ πως πλέον το θέμα της ασφάλειας είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα σας. Φέτος είχατε απαγορέψει τα σακίδια πλάτης στον κύριο χώρο του φεστιβάλ. Είναι όλο αυτό μια καινούρια πρόκληση για εσάς φαντάζομαι. Μέχρι πού είστε διατεθειμένοι να φτάσετε αναφορικά με τα θέματα ασφάλειας;

Νομίζω πως είναι πλέον ξεκάθαρο μετά τα γεγονότα της 9/11 πως δεν μπορείς να προβλέψεις απόλυτα κάποια πράγματα και πως θα πρέπει να περιμένεις το αναπάντεχο. Αλλά η ασφάλεια και η προστασία των παρευρισκόμενων ήταν πάντα για εμάς προτεραιότητα, καθώς θεωρούμε τους οπαδούς φιλοξενούμενούς μας. Γι' αυτόν τον λόγο δεν έχουμε παραδοσιακή ομάδα security, αλλά μια metal φρουρά. Προσπαθούμε να εκπαιδεύσουμε αυτό το προσωπικό, αλλά και όλη την ομάδα, πως οι οπαδοί είναι φιλοξενούμενοί μας. Θα το πήγαινα μάλιστα και λίγο παραπέρα λέγοντας πως πρόκειται για κάποιου είδους οικογένεια. Δεν θες να συμβεί κάτι στην οικογένειά σου και θες να τους προσέχεις, έτσι δεν είναι;

Πώς αποφασίζεις το line-up του φεστιβάλ και πώς προκύπτουν τα κασέ των συγκροτημάτων; Με τους headliners τι παίζει; Υπάρχει κάποια προκαθορισμένη τιμή ή έχουν τις δικές τους απαιτήσεις;

Σε κάθε μπάντα κάνεις μια προσφορά και ο ατζέντης τους κοιτάει αν τους κάνει και προσπαθεί να ανεβάσει την προσφορά όσο πιο ψηλά μπορεί. Υπάρχουν πάρα πολλά φεστιβάλ αυτήν τη στιγμή και οι τιμές έχουν ανέβει. Σε ό,τι έχει να κάνει με τους ατζέντηδες... αυτή είναι η δουλειά τους. Προσπαθούν να βγάλουν τα περισσότερα χρήματα για τις μπάντες που εκπροσωπούν. Το πράγμα λειτουργεί όπως η αγορά. Το κάνουμε κι εμείς όταν εκπροσωπούμε κάποια μπάντα, αλλά το θέμα είναι να μην το παρακάνεις, γιατί δεν πρέπει να δημιουργήσεις υπεραξίες. Είναι δίκοπο μαχαίρι υπό μια έννοια. Από τη μια πλευρά, όταν οι τιμές ανεβαίνουν αυτό δείχνει πως η σκηνή είναι υγιής και πως υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον γι' αυτά τα συγκροτήματα. Από την άλλη, αν οι ταρίφες των συγκροτημάτων αυξηθούν πολύ, τότε ανεβαίνουν και οι τιμές των εισιτηρίων.

Το πιο σημαντικό είναι να υποστηρίζουμε νέες και underground μπάντες και να μην πετάμε όλο το προϋπολογισμένο κόστος μόνο στις μεγάλες. Έχουμε για παράδειγμα μια πολύ καλή μπάντα από την Ελλάδα τους Barb Wire Dolls. Είναι από την Κρήτη συγκεκριμένα. Για αυτές τις μπάντες είναι πρόκληση να επιβιώσουν και αυτό γίνεται μόνο όταν βρίσκονται στον δρόμο, καθώς από εκεί είναι που αντλούν ενέργεια. Πρέπει να υποστηρίζουμε τις νέες μπάντες γιατί τις χρειαζόμαστε. Αυτές είναι το μέλλον.

Νομίζω πως κάπου διάβασα και για ένα διαγωνισμό με νέες μπάντες;

Ναι, η metal μάχη [σ.σ.: Metal Battle]. Είναι κάτι σαν διαγωνισμός metal συγκροτημάτων, μόνο που δεν μάχεται η μια την άλλη, αλλά όλες μαζί μάχονται για το metal. Είναι ένα μεγάλο καζάνι του extreme underground metal παγκοσμίως. Έχουμε μπάντες από την Ινδία, την Ινδονησία. Φέτος οι νικητές ήταν από την Νότια Αφρική. Είναι απίστευτο. Αυτό βασικά δείχνει πως το metal δεν είναι ένα τοπικό, ούτε εθνικό ζήτημα, αλλά παγκόσμιο. Είχαμε μπάντα από την Αίγυπτο να παίζει στο Wacken! Με όλα τα υπάρχοντα παγκόσμια προβλήματα, η μουσική είναι αυτή που ενώνει τους ανθρώπους και αυτό είναι κάτι που μας δίνει ελπίδα και κίνητρο. Σίγουρα υπάρχουν πολλά προβλήματα εκεί έξω, αλλά δεν γαμιέται... ας διασκεδάσουμε πάραυτα!

Υποθέτω πως πλέον το Wacken είναι ένας ολόκληρος οργανισμός. Πόσα άτομα απασχολούνται εκεί σε ετήσια βάση και πόσοι κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ;

Το μόνιμο προσωπικό πρέπει να είναι γύρω στα σαράντα άτομα και κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ απασχολούμε περίπου 2500 ανθρώπους.

Από την εμπειρία σου, θα έλεγες πως μπορεί να γίνει ένα τόσο μεγάλο φεστιβάλ στην Ελλάδα που θα εκμεταλλευόταν, ίσως, και το τουριστικό ενδιαφέρον λόγω θάλασσας ή πιστεύεις πως είναι κάτι ακατόρθωτο λόγω γεωγραφικής θέσης, ζέστης και μικρού πληθυσμού της χώρας;

Σίγουρα θα μπορούσε να γίνει. Έχω παρευρεθεί δύο φορές στο Rockwave και ήταν ένα πολύ καλό φεστιβάλ. Το ότι δεν έχετε πολλή βροχή είναι σίγουρα ένα πλεονέκτημα. Εάν είδες, το Wacken τα τελευταία δύο χρόνια έγινε με πολλή βροχή... επίσης είναι σίγουρα καλό που είστε μια μεσογειακή χώρα και έχετε θάλασσα. Έχω παρευρεθεί σε αρκετά show σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και είστε ένα σπουδαίο rock κοινό. Ίσως θα υπήρχαν, λοιπόν, προοπτικές για ένα μεγάλο φεστιβάλ στη χώρα σου.

Ας μιλήσουμε τώρα για τους Savatage. Είχα κάνει μια συνέντευξη με τον Jon Oliva πριν τρία χρόνια και είχε υπερτονίσει πως οι Savatage θα ξαναέπαιζαν μόνο αν τα λεφτά ήταν πολύ καλά. Οπότε η ερώτηση είναι πώς τελικά τους ανέβασες ξανά στη σκηνή; Ήταν δική σας ιδέα ή μήπως σε προσέγγισε κάποιος από τη δική τους πλευρά;

Για πολλά χρόνια το κυνηγούσα και ήμουν σε επαφή με τον manager τους, τον Adam Lind... Είχα μάθει πως προσπαθούσαν να προωθήσουν το παλιό υλικό, ενώ αυτοί γνώριζαν πως τους θέλαμε. Είχαμε τις υποδομές και το concept ήταν να τους βγάλουμε παράλληλα στις δύο σκηνές μαζί με τους Trans-Siberian Orchestra. Πρέπει να κουβαλάς και λίγη τρέλα, γιατί αν τους προσεγγίσεις μόνο με μια οικονομική προσφορά πιθανότατα θα αρνηθούν. Θα πρέπει με τέτοιες μπάντες σαν τους Savatage να τους προτείνεις κάτι τρελό, κάτι εξεζητημένο για να δεχτούν και αυτό κάναμε.

Οι Iron Maiden έχουν παίξει στο φεστιβάλ περισσότερες από μια φορές, σίγουρα δύο...

Ναι, τρεις φορές έχουν παίξει.

Ενώ οι Metallica δεν έχουν εμφανιστεί ποτέ στο Wacken. 

Ναι... δυστυχώς. (γέλια)

Οκ, η ερώτηση, λοιπόν, που προκύπτει είναι αν οι Metallica είναι ο επόμενος μεγάλος στόχος σου, πόσο μάλλον αν αναλογιστούμε πως βγάζουν νέο δίσκο και είναι σχεδόν σίγουρο πως θα παίξουν στα ευρωπαϊκά φεστιβάλ. Θα κάνεις κάποια κίνηση;

Τους ζητάμε κάθε χρόνο να έρθουν. Το πρόβλημα όμως είναι πως το φεστιβάλ είναι αρχές Αυγούστου και ο κύκλος των καλοκαιρινών εμφανίσεων των μεγάλων συγκροτημάτων συνήθως έχει κλείσει. Αυτός ήταν ο λόγος που δεν κλείσαμε τους Black Sabbath φέτος. Υπάρχουν πολλές προσφορές για τα συγκροτήματα και είναι δύσκολο να τους φέρεις να παίξουν τον Αύγουστο όταν είχαν έναν πετυχημένο κύκλο εμφανίσεων τον Ιούνιο.

Παίζει μήπως ρόλο και το κασέ;

Δεν θα το έλεγα. Έχω συναντηθεί με τον Lars Urlich δύο φορές και θέλουν πολύ να έρθουν αλλά το πρόβλημα είναι υλικοτεχνικό και θέμα δρομολογίου. Είναι ο ίδιος λόγος που είναι δύσκολο για κάποιον να έρθει και στην Ελλάδα. Όπως είπες και εσύ πριν, είναι λίγο απομακρυσμένη και εκτός πορείας και χρειάζεται μεγαλύτερο κόπο για να έρθει κάποιος και σίγουρα μεγαλύτερα έξοδα. Θα δούμε, όμως, είναι πάντα πάνω πάνω στη λίστα οι Metallica.

Θα σκεφτόσουν μια εμφάνιση των Guns n' Roses ή τα λεφτά πλέον είναι απαγορευτικά;

Είχε γίνει μια κουβέντα πριν δυο - τρία χρόνια, αλλά πλέον η μπάντα είναι πολύ μεγάλη. Μαζί με την επιτυχία του Axl με τους AC/DC ίσως παραέγινε μεγάλη. Βέβαια, αν θέλουν και μπορούν και η τιμή είναι λογική, γιατί όχι; Δεν είναι μια τυπική metal μπάντα για μένα, περισσότερο μια mainstream rock μπάντα. Σίγουρα, όμως, θα ήταν επιτυχημένη μια εμφάνισή τους στο Wacken. Οπότε, αν θέλουν να έρθουν, γιατί όχι;

Είχα γράψει ένα άρθρο για το μέλλον των φεστιβάλ όταν όλες οι τωρινές μεγάλες μπάντες αποσυρθούν και η άποψη είναι πως αυτή τη στιγμή δεν βλέπω ποιοι θα μπορούσαν να τις αντικαταστήσουν και λογικά, ίσως, το ενδιαφέρον του κόσμου για τα φεστιβάλ τελικά να φθίνει. Ποια είναι η άποψή σου περί αυτού;

Τα πάντα εξαρτώνται από όλους μας. Εξαρτώνται από τα management, τις δισκογραφικές εταιρείες, τους διοργανωτές των μεγάλων φεστιβάλ και φυσικά τους οπαδούς. Σε μια καινούργια μπάντα πρέπει να δώσεις χώρο και χρόνο για να αναπτυχθεί. Υπάρχουν κάποιες μπάντες όπως οι Sabaton ή οι Volbeat. Αν και δεν θα τους χαρακτήριζα ως τους νέους Slipknot ας πούμε. Άλλωστε και αυτοί δεν είναι τόσο μεγάλη ηλικιακά μπάντα.

Δεν θα έπρεπε να ανησυχούμε τόσο πολύ για το μέλλον του rock. Θα πρέπει να πηγαίνουμε όχι μόνο στις συναυλίες των μεγάλων συγκροτημάτων, αλλά και τον πιο καινούργιων. Σου ανέφερα πριν τους Barb Wire Dolls. Πηγαίνετε σε μια συναυλία τους τον επόμενο μήνα, θα είναι σε ευρωπαϊκή περιοδεία. Αν μαζέψουν κόσμο στα live τους θα επιβιώσουν και θα έχουν την ευκαιρία να γίνουν καλύτεροι, να δουλέψουν πάνω στο concept και ίσως να γίνουν οι μεγάλοι headliners του μέλλοντος. Γιατί όχι; Όλα είναι πιθανά.

Είναι το φεστιβάλ κάτι εντελώς διαφορετικό από τις κανονικές συναυλίες;

Ξέρω πως έχουμε σκληροπυρηνικό κοινό και θα δεις αρκετούς από αυτούς σε κάποιο club. Όταν παρακολουθώ κάποιο live στο Αμβούργο -γιατί εκεί πάω να δω κάποιες μπάντες- βλέπω αρκετούς από τους οπαδούς του Wacken. Σίγουρα τα φεστιβάλ είναι διαφορετική εμπειρία, τόσο από τα live σε club, όσο και από τα arena rock show. Νομίζω πως αυτό που τα κάνει πολύ πιο ενδιαφέροντα είναι η ποικιλία που υπάρχει. Το φεστιβάλ είναι βίωμα γιατί ζεις όλο αυτό το πράγμα για μια, δυο, τρεις ή ακόμα και περισσότερες μέρες. Ζεις τη μουσική, σε αυτό το περιβάλλον όταν σε ένα απλό show είσαι μόνο εσύ και η μπάντα. Πάντως, νομίζω πως και τα δύο είναι εξίσου σημαντικά.

Βλέπουμε πολλές μπάντες να βιντεοσκοπούν τις εμφανίσεις τους εκεί και να τις κυκλοφορούν σε DVD. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Αυτό συμβαίνει γιατί τους παρέχουμε τον αναγκαίο εξοπλισμό. Πάντα προσπαθούσαμε να έχουμε μια πολύ καλή κάλυψη. Υπήρχε και μια τηλεοπτική εκπομπή στην οποία προβάλλονταν μια ολόκληρη συναυλία. Όχι απλά μια μπάντα να παίζει playback ένα τραγούδι, αλλά μια κανονική συναυλία. Για εμένα ήταν πάντα ελκυστικό να παρακολουθώ ένα μισάρο με 45 λεπτά. Σχεδόν προσπαθήσαμε να φέρουμε το metal στην τηλεόραση και γι' αυτό έχουμε πολύ καλό εξοπλισμό και εγκαταστάσεις και γι' αυτό πολλές μπάντες προτιμούν να βιντεοσκοπούν την εμφάνισή τους στο Wacken. Έχουμε, επίσης, και πολλούς συνεργάτες στη μουσική βιομηχανία που κυκλοφορούν τα DVD του φεστιβάλ.

Όταν βλέπεις ένα DVD από το Wacken βιώνεις όλη τη μαγεία. Ξεκινά με τη Metal Battle και τις πέντε πιο δυνατές μπάντες, μετά προχωράει στις κάπως πιο underground μπάντες και τέλος δείχνει και κάποια μέρη από τις εμφανίσεις των headliners. Είναι πολύ δύσκολο να καταγράψεις τα πάντα καθώς συμβαίνουν πάρα πολλά. Πάντα προσπαθούμε να μοιράσουμε τον χρόνο ανάμεσα στους headliners, τις μέσου βεληνεκούς μπάντες και τα περισσότερο underground σχήματα. Για εμένα αυτά τα DVD αποτυπώνουν το τι συμβαίνει στο Wacken.

Σε αυτά τα 26 χρόνια που κάνεις το φεστιβάλ, έχεις ξεχωρίσει κάποια στιγμή ως την πιο ιδιαίτερη/καλύτερη;

Χμ... πάντα μου κάνουν αυτήν την ερώτηση. Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει αυτή η μεγάλη στιγμή, αλλά πολλές μικρές στιγμές. Όπως το 1997 που έπαιξαν για πρώτη φορά οι Motorhead, που είναι για μένα μια από τις πλέον εμβληματικές μπάντες. Ή το 2000 που εμφανίστηκαν οι Rose Tattoo και το show τους μετατράπηκε σε ένα τεράστιο πάρτι που όλοι γουστάρανε. Είναι τόσες πολλές αυτές οι μικρές στιγμές ικανοποίησης. Το 2009 είχα φέρει τους U.K. Subs, των οποίων ήμουν μεγάλος οπαδός. Το να κάθεσαι στην τέντα παρέα με μια μπάντα που αποτέλεσε μεγάλη πηγή έμπνευσης για εσένα είναι φοβερή εμπειρία.

Και από μουσικούς που έχεις γνωρίσει ποιος σε εξέπληξε περισσότερο λόγω χαρακτήρα;

Είναι κάμποσοι. Φέτος έκατσα και τα είπα για αρκετή ώρα με τον Janick Gers. Πάρα πολύ καλό παιδί. Ο Ronnie Jame Dio ήταν φοβερός άνθρωπος. Όταν είχε έρθει για την τελευταία του εμφάνιση στο Wacken είχαμε βγει την προηγούμενη ημέρα εγώ και η γυναίκα μου και είχαμε ένα πολύ όμορφο δείπνο στο Αμβούργο μαζί του. Όταν ο Lemmy αναγκάστηκε να διακόψει την εμφάνισή του στο Wacken ήταν μια πολύ συναισθηματική στιγμή. Ήταν πολύ έντονα συναισθήματα γιατί ο Lemmy σε όλη του τη ζωή πάντα πετύχαινε με τις εμφανίσεις του να κάνει αυτό που απαιτεί ένα φεστιβάλ. Στεναχωρήθηκα πολύ με τον χαμό του, αλλά η ζωή συνεχίζεται.

Οπότε για να κλείσουμε, είναι πιστεύεις ρεαλιστικό κάποιος να περιμένει την 50η επέτειο του Wacken;

Το ελπίζουμε! Σίγουρα είναι ένας από τους στόχους μας. Όλη η ομάδα το θέλει.

Σε ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σου.

Να είσαι καλά, αντίο.