Η ίδια κασέτα...
Ωραιοποιημένη νοσταλγία ή θέμα ποιότητας;
Τον τελευταίο καιρό όλο και περισσότερο κόσμο βλέπω να αναπολεί τις κασέτες ως μέσο μουσικής αναπαραγωγής και μου κάνει πραγματικά εντύπωση.
Οκ, κι εγώ ξεκίνησα να ακούω μουσική γραμμένη σε κασέτες TDK, BASF και λοιπών εταιρειών της εποχής. Θυμάμαι πως προτιμούσαμε τις 90αρες γιατί χωρούσαν περισσότερη μουσική, συνήθως έναν δίσκο στη μια πλευρά κι έναν στην άλλη, ακόμα κι αν κοβόταν κάποιο τραγούδι.
Όπως, επίσης, θυμάμαι ότι σχεδόν πάντα υπήρχε πρόχειρη μια κενή κασέτα για να γράψουμε κάνα τραγούδι απ' το ραδιόφωνο (να είναι καλά ο τύπος που έκανε τα «Μεταλλικά Κατάλοιπα» για χρόνια στην Πάτρα).
Φυσικά και θυμάμαι πόσο ωραίο θεωρούσα το να μπορεί κάποιος να φτιάχνει στη ράχη το λογότυπο της μπάντας (το δικό μου χέρι μετά βίας τράβαγε ευθεία γραμμή, άσε που αν ήσουν αριστερόχειρας είχες κι άλλα θέματα) ή πως για τα καλά άλμπουμ παίρναμε κασέτες μετάλλου, που υποτίθεται ήταν καλύτερης ποιότητας.
Καμιά φορά, τις βλέπω στην αποθήκη που είναι πλέον στοιβαγμένες και με πιάνει μια νοσταλγία, αλλά ως εκεί. Αναγνωρίζω τον γραφικό χαρακτήρα κάποιων φίλων και θυμάμαι πόσο ωραίο συναίσθημα ήταν να σου γράφουν το άλμπουμ που για χρόνια έψαχνες και δεν έβρισκες.
Όλες αυτές οι αναμνήσεις της χρήσης των κασετών είναι κατανοητό να συνδυάζονται με μια κάποια μελαγχολία και με ωραιοποιημένες εικόνες μιας πιο αθώας εποχής. Η ακρόαση της μουσικής, σίγουρα, δεν ορίζεται μόνο από τεχνολογικούς παράγοντες κι ως εκ τούτου πολλοί έχουν ένα διαφορετικό δέσιμο με την κασέτα ως αντικείμενο. Όμως, το να υποστηρίζεται η ανωτερότητα της κασέτας ως μέσο αναπαραγωγής μουσικής στις μέρες μας με ξεπερνάει...
Η κασέτα εγκαταλείφθηκε γι' απλούς και προφανείς λόγους. Λόγω της πιο σταθερής και καλύτερης ποιότητας εγγραφής που παρείχαν τα νέα μέσα έναντι αυτής, για το ότι δεν χρειαζόταν να ψάχνεις ή να περιμένεις για να ακούσεις το τραγούδι που ήθελες, για το ότι δεν καταστρέφονταν τόσο εύκολα (ποιος δεν σιχτήρησε για την κασέτα που του μάσησε το κασετόφωνο;) και για πολλούς ακόμα (κυρίως οικονομικούς και τεχνικούς) λόγους.
Βλέπω, κατά καιρούς, συγκροτήματα να κυκλοφορούν το νέο τους άλμπουμ και σε κασέτα και ειλικρινά μόνο ως κίνηση νοσταλγίας και ρομαντισμού μπορώ να το ερμηνεύσω, παρά να πιστέψω ότι υπάρχει κόσμος εκεί έξω που ακούει ακόμα μουσική από κασέτα. Υποθέτω ότι τις αγοράζει κάποιος λόγω φετίχ ή ως σουβενίρ που θα κοσμεί ένα ράφι.
Επίσης, δεν τίθεται κανένα θέμα σύγκρισης με το βινύλιο. Ούτε στην ποιότητα του ήχου, ούτε στο τελετουργικό που συνοδεύει ένα πικάπ, το άγγιγμα της βελόνας, ούτε περισσότερο στο artwork που παρέχει ένα LP σε σχέση με την κασέτα. Και τα δυο έχουν έναν κοινό ρετρό χαρακτήρα, αλλά το βινύλιο έχει και κάποια απτά πλεονεκτήματα που για κάποιους δεν μπορεί να αναπληρώσει η ψηφιακή εποχή.
Υπάρχει κόσμος που λανθασμένα έχει συνδέσει τις κασέτες με μια εποχή που ο κόσμος άκουγε ολοκληρωμένα άλμπουμ. Να με συγχωράτε, αλλά το γεγονός αυτό δεν έχει να κάνει με τις κασέτες, αλλά με την εποχή που δεν έδινε στον καθένα πρόσβαση σε νέα μουσική χωρίς αντίτιμο και τόσο μαζικά, ούτε η τεχνολογία είχε επιβάλει φρενήρεις ρυθμούς στη ζωή μας.
Ούτε φταίει το mp3 για το ότι μεγάλο ποσοστό των ακροατών, παρασυρόμενοι από την υπέρ-προσφορά, «πασαλείβουν», παρά ακούνε προσεκτικά μια δουλειά. Αυτό είναι θέμα νοοτροπίας κι όχι μέσου.
Θεωρώ ότι όλο το θέμα είναι περισσότερο εντυπωσιασμού παρά ουσίας. Μιας παλιάς γενιάς που ψάχνει να βρει τρόπους να επιβάλει την ανωτερότητά της έναντι της νέας, απαξιώνοντας τον τρόπο με τον οποίο ακούει ο κόσμος μουσική σήμερα και ωραιοποιώντας τις ατέλειες του παρελθόντος, κρατώντας μόνο όσα τη συμφέρουν να θυμάται από αυτό. Με κάτι τέτοια ψαρώνουν λίγοι πιτσιρικάδες που βλέπεις να προσπαθούν να αναπαράγουν τα '80s ή τα '70s και απορείς τι προσπαθούν να επιτύχουν...
Για κάποιο λόγο, έχω την αίσθηση πως οι ίδιοι που ισχυρίζονται πόσο καλύτερη είναι η ακρόαση ενός δίσκου από κασέτα, είναι αυτοί που στην πρώτη (μισή) ακρόαση από mp3 έχουν κρίνει αν ένα άλμπουμ είναι άξιο λόγου, βάσει εμπειρίας...
Όχι, δεν θα πετάξω ποτέ τις κασέτες μου, αλλά γνωρίζω καλά ότι είναι κομμάτι μιας άλλης εποχής που πέρασε ανεπιστρεπτί. Κι αν μια μέρα θελήσω να βάλω να ξαναπαίξουν κάποιες από αυτές θα είναι για να επιχειρήσω ένα μικρό ταξίδι στο χρόνο και να δω τι συναισθήματα μπορεί να φέρει πίσω η ακρόασή τους, όχι να δημιουργήσω αυταπάτες περί ποιότητας. Και, φυσικά, δεν περιμένω κανένα παιδί της νέας γενιάς να συνδεθεί με ένα μέσο που δεν έχει κάτι να του προσφέρει...
