Ulver @ Gagarin 205, 06/06/17

Οι Ulver έχουν μείνει στην ιστορία ως ένα από τα συγκροτήματα με τις πιο τολμηρές αλλαγές μουσικής κατεύθυνσης. Και όταν το λέμε αυτό, έχουμε συνήθως στο μυαλό μας κατά κύριο λόγο τη μετάβαση από τις black metal απαρχές στην ηλεκτρονική μουσική. Αν ήμασταν ακριβείς, θα οφείλαμε, βέβαια, να εννοούμε και τις τολμηρές αλλαγές  και μεταβάσεις από κάθε κυκλοφορία τους στην επόμενη... Μία από τις πιο ρηξικέλευθες εξ αυτών έλαβε χώρα φέτος με το "The Assassination Of Julius Ceasar", δίσκος που συνήθως θα τον βρείτε να συνοδεύεται με τις λέξεις "pop" και "Depeche Mode"!

Όχι ότι πρόκειται για κυριολεξία, αλλά και μόνο που μπορούν να μπουν αυτές οι λέξεις πλάι στη δύστροπη μουσική των λύκων, μιλάμε για μικρή επανάσταση. Ειδικά αν αναλογιστείς ότι διαδέχτηκε το "ATGCLVLSSCAP", αποτέλεσμα free rock συναυλιών με αυτοσχεδιασμούς (!), και το soundtrack-ικό "Messe I.X–VI.X" με την Tromso Chamber Orchestra να αποτελεί το πιο δύσκολο άκουσμά τους. Τώρα, όμως, με το διαστρεβλωμένα pop προσωπείο τους, οι Ulver έρχονταν πιο διαφορετικοί από ποτέ στη διάρκεια της ύστερης περιόδου τους. Λικνίσματα και χορός σε συναυλία τους; Για πρώτη φορά, κύριοι, ίσως και τελευταία. Ίσως και όχι.

Η συναυλία ξεκίνησε με 25 λεπτά καθυστέρηση που προκάλεσε έναν κάποιο εκνευρισμό, καθώς και σφυρίγματα από το κοινό. Η αρχή έγινε με τη "Nemoralia", ένα αρχαίο ρωμαϊκό έθιμο κατά το οποίο οι πιστοί άναβαν δάδες και κεριά και περιτριγύριζαν τη λίμνη Νέμη, γνωστή ως ο καθρέπτης της θεάς Αρτέμιδος (Diana). Ο Garm παίρνει τους στίχους και φτάνει τις δάδες ως την Μεγάλη Φωτιά του Νέρωνα, τη Δήμητρα ως την πριγκίπισσα Νταϊάνα της Ουαλίας και δημιουργεί την ατμόσφαιρα σε mid tempo ρυθμούς, στην πιο προσβάσιμη βάση που τους έχουμε συναντήσει ποτέ.

Αν και ακούσαμε ολόκληρο το φετινό άλμπουμ, η ακρόαση δεν έλαβε χώρα με τη σειρά του tracklist. Ακολούθησε το "Southern Gothic", όπου και κατέστη σαφές ότι η βραδιά θα στηριζόταν περισσότερο από καθετί άλλο στους ήχους των κρουστών. Drum kit εξ αριστερών, tribal κρουστά εκ δεξιών και τη μισή ώρα ο ίδιος ο Rygg να παίζει ηλεκτρονικά ντραμς. Τόσο το "Southern Gothic" όσο και τα περισσότερα τραγούδια του "The Assassination Of Julius Ceasar" ήταν ακόμα καλύτερα από το στούντιο, με περισσότερο βάθος και διάφορα ευρήματα που δεν υπήρχαν στην original εκτέλεση.

Το "1969" συνέχισε τους mid tempo ρυθμούς. Οι Ulver δεν είναι πια κλειστοφοβικοί, τρομαχτικοί, αβάσταχτοι, δύστροποι, απρόβλεπτοι. Είναι ευκολοάκουστοι και μπορούμε να αφεθούμε στις πράες μελαγχολικές μελωδίες τους. Μπορούμε να λικνιστούμε σε συμβατικούς ρυθμούς που δεν θα μας ξενίσουν. Μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια και να ταξιδέψουμε ή να τα ανοίξουμε και να απολαύσουμε τα άκρως πρωτότυπα laser-φωτορυθμικά που σχημάτιζαν περιγράμματα πίσω τους (αλήθεια, δεν περιμέναμε από τις basic συναυλίες που μας έχουν συνηθίσει, να νοιαστούν να προμηθευτούν κάτι τέτοιο για την περιοδεία τους, πολύ ευχάριστη έκπληξη).

Πιάνο, αλυσίδες που κροταλίζουν στο μικρόφωνο και ανατριχίλες για το "So Falls The World". Η πιο θεατρική ερμηνεία ενός Rygg που τραγουδάει περισσότερο a capella απ’ ό,τι στο στούντιο, δίχως εφέ να προσδίδουν το βάθος του που έχουμε συνηθίσει. Δίνει νόημα και σημασία σε κάθε λέξη που προφέρει. Από πίσω του πέφτουν κίονες, μαχαίρια και περικεφαλαίες καθώς τραγουδάει "when Rome falls, so falls the world", στην κλασική του λακωνική και μεταφορική στιχουργία, περί αυτοκρατοριών που πέφτουν και τραγωδιών που επαναλαμβάνονται. Πανικός με τα φωτορυθμικά στο τσιφτετελοειδές -σχεδόν IDM- outro του κομματιού που αποτέλεσε, στο σύνολό του, μία από τις σημαντικότερες στιγμές της βραδιάς.

Το "Rolling Stone", το αγαπημένο μου κομμάτι από το φετινό άλμπουμ, ίσως ήταν το μόνο που αποδόθηκε κατώτερα από τη γνωστή σε εμάς εκτέλεση, αν και το χαοτικό, ψυχεδελικό του τελείωμα εξιλέωσε. Έπειτα, κάναμε μία και μοναδική παύση από τα φετινά τραγούδια για να βουτήξουμε στο "Perdition City", ένα από τα καλύτερα άλμπουμ των '00s, και να ακούσουμε γεμάτοι δέος την τελειότητα που ονομάζεται "The Future Sound Of Music". Παραλλαγμένο αρκετά, ε. Φυσικά. Εδώ πρόλαβαν να αλλάξουν τα φετινά κομμάτια, θα άφηναν ανέγγιχτα τα παλιά; Ηλεκτρονική jam μουσική; Πείτε το κι έτσι αυτό που θέλουν πια να πετύχουν.

"Transverberation" για τη συνέχεια, μαζί με το σπαραξικάρδιο "Angelus Novus" και τον Rygg περικυκλωμένο από τους ήχους των πλήκτρων, μέσα από την κουκούλα του, σχεδόν ακίνητος από τη θέση του, όπως και σε όλο το live, να τραγουδάει αγέρωχος, με πόνο: "first the dead, then the living".

Για το τέλος, πήραν το πιο πειραματικό τραγούδι του "The Assassination Of Julius Ceasar", το "Coming Home", και του άλλαξαν τα φώτα. Το ξεχείλωσαν πολύ -μα πάρα πολύ- προς το τέλος του φτάνοντας σε ένα σχεδόν krautrock-ικό όργιο κρουστών και ηλεκτρονικών ήχων. Επαναλαμβανόμενο, με μικρές, ανεπαίσθητες αλλαγές από τη μία λούπα στην άλλη, δίχως ουδέποτε να επέρχονται κορυφώσεις. Τα πάντα για χάρη της ψυχεδέλειας, για πολλή, πάρα πολλή ώρα. Μέχρι που έφτασε το τέλος. Νωρίτερα απ’ ό,τι θα ήθελαν οι περισσότεροι παρευρισκόμενοι, σίγουρα.

Η συναυλία κράτησε λίγο, αντιλαμβάνομαι την όποια γκρίνια, αλλά πέσατε σε άνθρωπο περίεργο, που είναι υπέρ των μικρών διαρκειών στα live. Άσε που όσο και αν εκτιμώ τόσο τη σύλληψη του "The Assassination Of Julius Ceasar", την εκτέλεση και το γενικότερο concept μιας τέτοιας αναπάντεχης στροφής, το βρίσκω μαζί με το "Wars Of The Roses" τα κατώτερα άλμπουμ που έχουν βγάλει. Το ότι το ανέβασαν τόσα επίπεδα στη συναυλία και δημιούργησαν μια τόσο φοβερή και ιδιαίτερη βραδιά με βάση τα τραγούδια του, αποδεικνύει ότι υπήρξαν κάποια πράγματα που δεν είχα(-με) αντιληφθεί. Αποδεικνύει, επίσης, γιατί είναι ένα από τα αγαπημένα συγκροτήματα πολλών εξ ημών. Διότι κάνουν τα δικά τους, μα ταυτόχρονα μοιάζουν να απευθύνονται σε σένα και μόνο - και αυτό σε κάνει να αισθάνεσαι ιδιαίτερος. Ποιος ξέρει πόσο διαφορετικοί θα παρουσιαστούν την επόμενη φορά που θα βρεθούν μπροστά μας;

Φωτογραφίες: Μαρίζα Καψαμπέλη