The Rolling Stones @ Hyde Park (Λονδίνο), 06/07/13

Κι όμως περάσανε 44 ολόκληρα χρόνια από την μία και μοναδική θρυλική εμφάνιση των Rolling Stones στο Hyde Park, στις 5 Ιουλίου του 1969. Μία συναυλία, έπειτα από δύο χρόνια απουσίας, που ενώ αρχικά ήταν προγραμματισμένη για την παρουσίαση του νέου τότε κιθαρίστα του συγκροτήματος Mick Taylor, έμελε να μετατραπεί σε συναυλία φόρο-τιμής στον πρώην μέλος τους Brian Jones, που αιφνιδιαστικά είχε φύγει από την ζωή μόλις δύο μέρες πριν. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η συναυλία ήταν δωρεάν σε ένα από τα μεγαλύτερα πάρκα του Λονδίνου ήταν αρκετό για να προσελκύσει παραπάνω από 250.000 κόσμου και να περάσει στην ιστορία ως μια από τις σημαντικότερες συναυλίες στη βρετανική μουσική ιστορία.



Το 2012, όταν και ανακοινώθηκε πως οι Rolling Stones θα δώσουν ένα περιορισμένο αριθμό συναυλιών για τα πεντηκοστά γενέθλια τους δεν ήταν λίγοι αυτοί που βιάστηκαν να τους αμφισβητήσουν, θεωρώντας τους τελειωμένους. Οφείλω να ομολογήσω ότι ακόμη και εγώ το σκέφτηκα διπλά πριν πάρω εισιτήριο αλλά αποδείχτηκε πόσο λάθος ήμουν. Για να ξεδιαλύνω λοιπόν από την αρχή τις όποιες αμφιβολίες, οι Stones όχι απλά το έχουν ακόμη αλλά η απόδοση τους ήταν ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΗ και σε υψηλό επίπεδο για σχεδόν πάνω από δύο ώρες με ίσως τον καλύτερο ήχο που έχω ακούσει σε συναυλία.

Η επιστροφή στο Hyde Park ύστερα από 44 χρόνια ήταν αρκετή για να δημιουργήσει φρενίτιδα στον κόσμο που ταξίδεψε από Ευρώπη και Αμερική για να τους δει. Τα εισιτήρια εξαφανίστηκαν σε λίγες μόλις ώρες και ή δεύτερη ημερομηνία που προστέθηκε δείχνει φυσιολογική εξέλιξη. Ως φυσικό επακόλουθο, στους μήνες που ακολούθησαν της ανακοίνωσης οι φήμες σχετικά με το ποια τραγουδίστρια θα βρεθεί στο πλευρό του Mick Jagger για το Gimme Shelter οργίασαν, με πιο έντονα να ακούγεται το όνομα της Adele. Τελικά ο μοναδικός καλεσμένος για αυτή την ειδική βραδιά ήταν ο Mick Taylor, όπως και έπρεπε πιστεύω να είναι. Άλλες φήμες ήθελαν τους Stones να παίζουν ακριβώς το ίδιο σετ με το 1969, κάτι το οποίο όμως θα ήταν αρκετά περιοριστικό και ευτυχώς δεν έγινε.



Παρόλη την έντονη ζέστη και τον δυνατό ήλιο καταφθάσαμε στον χώρο από σχετικά νωρίς και προς έκπληξη μας ήταν ήδη γεμάτος. Σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και το Hard Rock Calling ο χώρος αυτή την φορά έδειχνε πολύ μεγαλύτερος και καλύτερα διαμορφωμένος με ατελείωτα bar και φαγάδικα με κάθε λογής φαγητό και πολύ περισσότερες επιλογές σε αρκετά λογικές τιμές για δεδομένα Λονδίνου. Το μεγαλύτερο αρνητικό ήταν οι ατελείωτες ουρές όπου ήταν σχεδόν απίθανο να καταφέρεις να αντέξεις να περιμένεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο official merchandise ο κόσμος ήταν τόσος που είχε σχηματίσει ένα τεράστιο μπουλούκι και η αναμονή για ένα επετειακό μπλουζάκι (20-25 λίρες) ήταν γύρω στην 1 ώρα! Εκεί όντως άξιζε να περιμένεις. Απίστευτα πράγματα, που δεν τα έχω ξαναδεί σε καμία συναυλία απ’ όσο θυμάμαι.



Όσο η ώρα πλησίαζε ο κόσμος είχε ήδη αρχίσει να τραγουδάει και ακριβώς στις 20:30, όπως ήταν προγραμματισμένο, τα φώτα σβήνουν και από τις γιγαντοοθόνες αρχίζουν να παίζουν στιγμιότυπα από την ιστορική συναυλία του '69. Φοβερές εικόνες και ήχοι μιας άλλης εποχής. Αυτό ήταν αρκετό για να προκαλέσει ανατριχίλες και μέσα στον χαμό κάνει την εμφάνιση της η μπάντα με το "Start Me Up" δίνοντας έναυσμα για ένα τρελό πάρτι. Ακολουθεί το "It's Only Rock 'N' Roll" και αμέσως μετά ο Mick Jagger καλωσορίζει τον κόσμο ρωτώντας, όπως ήταν αναμενόμενο, πόσοι από εσάς ήσασταν παρόντες στην συναυλία του 1969. Κι όμως, υπήρχαν αρκετοί 60ρηδες που ανταποκρίθηκαν, για να τους πει «welcome back, it is nice to see you again». Μία σπάνια συναυλιακά στιγμή, να βλέπεις οπαδούς και μπάντα σαν παλιόφιλους που ξανασυναντιούνται μετά από σχεδόν μισό αιώνα.



Στην συνέχεια ο Jagger λέει, ίσως λόγω του καλοκαιρινού καιρού, ίσως και λόγω της φοβερής διάθεσης που είχε, πως η Αγγλία αυτή την εποχή είναι το καλύτερο μέρος που μπορείς να βρίσκεσαι. Με αυτά αρχίζουν οι πρώτες νότες του "Tumbling Dice", ενός από τα ομορφότερα κομμάτια τους, από το εκπληκτικό "Exile On Main Street". Ακολουθεί από τον ίδιο δίσκο το λιγότερο ίσως γνωστό "All Down The Line", το οποίο αποτέλεσε request των οπαδών τους και μετά ένα ακόμη πολύ όμορφο κομμάτι το "Beast Of Burden". Ο ήχος συνεχίζει να είναι άψογος και ήδη η βραδιά δείχνει στον σωστό δρόμο. Στην συνέχεια ο Jagger παίρνει την κιθάρα για να πει το νέο τους single "Doom And Gloom", και έπειτα φωνάζει στην σκηνή, τον Gary Clark, Jr ένα σχετικά άγνωστο στο ευρύ κοινό blues rock καλλιτέχνη, για να τραγουδήσουν μαζί ένα από τα κλασσικότερα ροκ κομμάτια, το "Bitch". Παρά τα 70 του χρόνια η κίνηση και η ενέργεια που βγάζει ο κύριος Jagger επί σκηνής είναι απλά εκπληκτική.



Ακολουθούν το "Paint It Black" και το "Honky Tonk Women" που προκαλούν και τον μεγαλύτερο ενθουσιασμό στις περίπου 65.000 κόσμου. Μετά από αυτό ηρεμεί λίγο η κατάσταση και ο Jagger αρχίζει να συστήνει ένα-ένα τα μέλη της μπάντας, με τον κόσμο να τους αποθεώνει φωνάζοντας ρυθμικά τα ονόματά τους. Ο Keith Richards έρχεται στο μικρόφωνο προσποιώντας ότι και καλά ξέχασε τα λόγια του για να πει, «ok, ώρα να σας τραγουδήσω». Με τον Ronnie δίπλα του παίζει την ένα καθαρόαιμο blues κομμάτι, το "You Got The Silver" από το 1969 και μετά το "Before They Make Me Run" από το 1978.



Μετά από αυτή την παρένθεση κάνει την επανεμφάνιση του ο Mick Jagger για να πουν το "I Misss You" με τον ήχο στο μπάσο να είναι πεντακάθαρος και το σόλο στο σαξόφωνο να σε ταξιδεύει στα 70s, σε πιο soul / disco εποχές. Ήταν, σίγουρα, ένα από τα highlights της βραδιάς, αλλά πριν προλάβουμε να ηρεμήσουμε ανεβαίνει στην σκηνή ο πρώην κιθαρίστας τους Mick Taylor, μέσα σε απίστευτη αποθέωση. Η φυσαρμόνικα ηχεί και οι τρεις πλέον κιθάρες αρχίζουν να παίζουν το "Midnight Rambler", με τον Mick Taylor να το παίρνει πάνω του.



Ακολουθεί το "Gimme Shelter", χωρίς τελικά κανένα από τα φημολογούμενα guest, αλλά μόνο με την backing vocals τραγουδίστρια του Jagger. Τελικά, ίσως αυτή να ήταν και η καλύτερη επιλογή. Περιττό να ειπωθεί πως ο κόσμος τραγουδούσε στίχο στίχο χωρίς να υπάρχει ούτε ένας «άσχετος» στο κοινό. Η δράση συνεχίζεται αμείωτη με το "Jumpin' Jack Flash", το "Sympathy For The Devil", συνοδευόμενο από φωτιές και καπνούς και φυσικά το "Brown Sugar" με το φοβερό σαξόφωνο.



Έτσι κλείνει και το κανονικό set. Ο κόσμος φωνάζει ασταμάτητα και μόλις δύο-τρία λεπτά αργότερα κάνουν την εμφάνιση τους επί σκηνής δύο χορωδιακά συγκροτήματα , το Voice Chamber Choir και το London Youth Choir, και όλοι αμέσως αντιλαμβάνονται ότι θα ακολουθήσει το "You Can't Always Get What You Want". Ό,τι και να ειπωθεί για αυτό το τραγούδι θα είναι λίγο. Η συμμετοχή του κόσμου είναι συγκλονιστική. Ύστερα από δύο ολόκληρες ώρες έχει έρθει πλέον η ώρα για το κλείσιμο με τι άλλο, το "Satisfaction" συνοδευόμενο από ατελείωτα κομφετί και πυροτεχνήματα.



Έχοντας βρεθεί στο live τους το '98 στην Αθήνα μπορώ να πω με σιγουριά πως η συναυλία τους στο Hyde Park ήταν σαφώς καλύτερη, καθώς ήταν πιο προσανατολισμένη στο να παρουσιάσει τις καλύτερες στιγμές στην ιστορία του συγκροτήματος και γενικά είχε άλλη σημειολογία. Αν δε συγκριθεί με τις προηγούμενες εμφανίσεις τους φέτος, ακόμη και αυτή στο Glastonbury, είναι εμφανέστατη η διαφορά στην διάθεση της μπάντας να δώσει τον καλύτερο της εαυτό. Αυτό φαίνεται και στο τέλος από το πως αντάλλαξαν συγχαρητήρια με τους μουσικούς τους.



Οι Rolling Stones, αν και αφομοίωσαν διαφορετικά μουσικά ρεύματα, δεν είναι μια μπάντα που εκποίησε ή αλλοίωσε τον ήχο της, παραμένοντας πάντα πιστή στις blues και rock’n’roll ρίζες της, κάτι το οποίο έχει εκτιμηθεί από τον κόσμο. Δείχνουν να σέβονται αφάνταστα τους ανθρώπους που τους ακολούθησαν και εξακολουθούν να τους στηρίζουν εδώ και μισό αιώνα παρουσιάζοντας ένα ολοκληρωμένο και άψογο live. Δεν νομίζω πως θα βρεθούν πάρα πολλές μπάντες που θα αντέξουν 50+ χρόνια καριέρας σε τέτοιο υψηλό επίπεδο. Αν λάβουμε υπόψη και τις ατελείωτες καταχρήσεις και τα πόσα πέρασαν στην ζωή τους και στην καριέρα τους είναι χωρίς αμφιβολία μοναδικό φαινόμενο στην ιστορία της μουσικής.

Τελικώς, ίσως να φταίει το blues γονίδιο που τους κρατάει ακόμη ακμαίους. Αν λάβουμε υπόψη και το γεγονός πως πολλοί blues καλλιτέχνες ακόμη και στα 80 τους είναι στην σκηνή δεν θα μου κάνει καθόλου έκπληξη να τους ξαναδώ κάποια στιγμή να επιστρέφουν.

Κείμενο / φωτογραφίες: Απόστολος Τζουβαράς