Neal Morse @ Fuzz Club, 26/09/13

Έξι μήνες πριν, θεωρώντας πως είναι ελάχιστες οι ελπίδες να δούμε έναν καλλιτέχνη σαν τον Neal Morse στη χώρα μας, έκανα τις απαραίτητες οικονομίες χρόνου και χρήματος και πήγα να τον δω στο Λονδίνο. Την εν λόγω ανταπόκριση δυσκολεύτηκα πάρα πολύ να την προσεγγίσω με οποιαδήποτε αντικειμενικά κριτήρια, καθώς το συναίσθημα της βραδιάς ήταν τόσο έντονο και τα επιμέρους στοιχεία τόσο ιδανικά που δεν μου άφηναν τέτοιο περιθώριο. Είχα την δυνατότητα να επικεντρωθώ στο στοιχείο της σύνδεσης καλλιτέχνη - οπαδού.

Έξι μήνες μετά, σχεδόν ως εκ θαύματος, μπροστά στα μάτια μου στη σκηνή του Fuzz ανεβαίνει η μπάντα του Neal Morse, αλλά τώρα η προσέγγισή μου δεν μπορεί να είναι ανάλογη. Για αυτό οφείλεται σε ένα ποσοστό η μπάντα, αλλά κατά κύριο ποσοστό ο για μια ακόμα φορά απαράδεκτος ήχος τον οποίο αναγκαζόμαστε να υπομένουμε, κατ' εξακολούθηση στους ίδιους συναυλιακούς χώρους. Φίλοι μου, η μαγεία βρίσκεται στις λεπτομέρειες, στο τεχνικό επίπεδο των μουσικών που δεν το συναντάς αλλού κι όταν στερείς ηχητικά τις λεπτομέρειες, στερείς τη μαγεία. Ευτυχώς, υπήρξε κάτι πιο δυνατό, το οποίο κάλυψε όλα αυτά τα αρνητικά κι αυτό ήταν η θέληση των μουσικών και κυρίως ειλικρίνεια του τεράστιου Neal Morse, την οποία εισέπραξε το κοινό και την ανταπέδωσε. Επιτρέψτε μου να τα πάρω ένα προς ένα.

Αρχικά, η μπάντα ήρθε λειψή, με σύνθεση ανάγκης. Κανονικά, ο Eric Gillete παίζει πλήκτρα και κιθάρα, αλλά λόγω της απουσίας του Andre Sodre ανέλαβε χρέη μοναδικού κιθαρίστα, χωρίς να έχει πρόβλημα να τα φέρει εις πέρας, αλλά χαλώντας την ισορροπία του ήχου που χρειαζόταν περισσότερη στήριξη στα πλήκτρα. Επιπρόσθετα, ο Bill Hubauer δεν είχε μαζί του ούτε το σαξόφωνο, ούτε το βιολί, αποδίδοντας τα μέρη με πλήκτρα, κάτι που σε όσους έχουν γνώση της μουσικής είχε εμφανή επίπτωση, ενώ παράλληλα αφαιρούσε κάτι από το show. Ως εδώ ήταν οι ευθύνες από την πλευρά των μουσικών. Από την πλευρά τους, όλο αυτό το έλλειμμα το κάλυψαν με την διάθεση και την απόδοσή τους.



Όταν ξεκίνησε η συναυλία, ειλικρινά δεν μπορούσα να πιστέψω στα αυτιά μου πόσο απαράδεκτο ήχο κατάφεραν να φτιάξουν. Δεν ξέρω ποιος ευθύνεται κάθε φορά, αλλά τι σημασία έχει; Δεν είναι δυνατόν να ακούς το "Author Of Confusion" και να μην μπορείς να ακούσεις τις φωνές, έχεις χάσει όλη του τη μαγεία. Κι αν αυτό διορθώθηκε από ένα σημείο και μετά, το πόσο μπροστά ήταν τα τύμπανα κι ο βαβουριάρικος ήχος στο μπάσο δεν έφτιαξαν ποτέ, δυστυχώς, με εξαίρεση κάπου στη μέση της συναυλίας. Τα δε πλήκτρα του Neal (που είναι και πολλά) ακουγόντουσαν μόνο όταν δεν έπαιζε κανένας άλλος, θαμμένα στη μίξη. Θα μου πείτε πως έχουμε συνηθίσει ο ήχος να φτιάχνει μετά από μερικά τραγούδια, αλλά εδώ καταφέραμε να δούμε ένα live που ο ήχος φτιάχνει και ξαναχαλάει. Περί κατορθώματος πρόκειται.



Ο κόσμος πάντως δείχνει σε σημεία εντυπωσιασμένος από τα όσα μουσικά προσφέρουν επί σκηνής, ο Neal, η ατραξιόν της συναυλίας Mike Portnoy και οι υπόλοιποι τρεις. Ξεκινώντας με το ομώνυμο και το "Weathering Sky" από το τελευταίο προσωπικό στούντιο άλμπουμ, "Momentum", δείχνουν ότι απλά ζεσταίνονται, για να έρθει το μουσικό ντελίριο του "Author Of Confusion" να εντυπωσιάσει το κοινό, με τα τρελά μέτρα του και τις τεχνικές απαιτήσεις του. Αφού μας ενημερώνει ο Neal πως είναι η δεύτερη φορά που έρχεται στην Ελλάδα, μετά το 1997 όπου ήταν μέλος της μπάντας του Eric Burdon, το show εξελίσσεται με μια σειρά τραγουδιών από το κομβικό άλμπουμ στην καριέρα του και αυτοβιογραφικό "Testimony". Οι ακουστική κιθάρα του "Sleeping Jesus" με το μικρό ντελίριο στο τέλος, ακολουθείται από το "Interlude" και το "The Prince Of The Power Of The Air" για να κορυφωθεί με την μπαλάντα "Wasted Life". Ο ήχος έχει επιτέλους φτιάξει και μπροστά μας εξελίσσεται μια μοναδική live στιγμή. Ο Neal έχει δώσει μια εκπληκτική ερμηνεία και μέσα σε συναισθηματική φόρτιση, με το τέλος του τραγουδιού είναι εμφανές από τις πρώτες σειρές ότι τα δάκρυα έχουν γεμίσει το πρόσωπό του. Τελειώνει το τραγούδι και δεν αντέχει, ξεσπώντας σε λυγμούς και είναι η πρώτη φορά που το κοινό ξεσπάει σε επευφημίες με τον Neal να απαντάει πως «αυτή είναι η αλήθεια μου». Όποια κι αν είναι τα πιστεύω του καθενός οφείλει να σέβεται την αλήθεια του άλλου και αυτή η στιγμή είναι από τις πιο ανθρώπινες, ειλικρινείς και αυθόρμητες που μπορεί να βιώσει κάποιος σε ένα live.



Με τον ήχο να έχει σταθεροποιηθεί, η απόδοση του "Thoughts pt.5" είναι απλά απολαυστική, καθώς για πρώτη φορά μπορεί κάποιος να ακούσει ξεκάθαρα τα πολυφωνικά μέρη, πριν μπούμε στην καλύτερη μουσικά στιγμή της συναυλίας με την σουίτα από το άλμπουμ "?". Ένα κολάζ από επιμέρους τραγούδια του άλμπουμ, που συνηθίζει να παίζει ο Neal υποχρεώνει τον κόσμο να ακολουθήσει στο sing-along του "Temple Of The Living God" και έχει την απαραίτητη κορύφωση στο "Entrance", αν και αυτή τη φορά δεν κατέβηκε μέσα στο κοινό για να τη μοιραστεί.

Κατόπιν, μια στιγμή που περιμέναμε πολλοί, αφού μετά από ένα μικρό intro ο Neal ξεκινάει να παίζει το "We All Need Some Light" των Transatlantic, το οποίο όπως αναμενόταν αποτέλεσε το τραγούδι με την περισσότερη συμμετοχή από το κοινό, αλλά ο ήχος και πάλι το μετρίασε σημαντικά. Χαρακτηριστική ήταν η μπασογραμμή της εισαγωγής που ανάθεμα κι αν ακούστηκε καθαρά, αλλά και τα απαραίτητα δεύτερα φωνητικά που ήταν ανύπαρκτα. Όπως και να έχει, ήταν μια πολύ ωραία στιγμή στο συνολικό set που δικαίως ευχαρίστησε το κοινό.



Το τέλος της κανονικής διάρκειας της συναυλίας ήρθε με το -κατ' εμέ- καλύτερο επικό σε διάρκεια τραγούδι της προσωπικής του καριέρας, το "World Without End" που διαρκεί περισσότερα από 30 λεπτά και αποδόθηκε σε αρκετά καλά επίπεδα, αν και έλειψαν κάποια στοιχεία, από συγκεκριμένα σημεία του, τα οποία δεν μπορούσαν να αποδοθούν από την μπάντα λόγω των ελλείψεων που αναφέρθηκαν παραπάνω. Με το τέλος του, η μπάντα αποχωρεί για να επιστρέψει γρήγορα για ένα encore με το "King Jesus" που είθισται να κλείνει τις συναυλίες του Neal, δύο ώρες και δέκα λεπτά από την έναρξή της.



Το κοινό δεν δείχνει διατεθειμένο να φύγει κι ενώ αρχικά η μπάντα δεν έχει σκοπό να επιστρέψει, βλέποντας πως το κοινό δεν κάνει πίσω επιστρέφει, μετά από πέντε-δέκα λεπτά, με το "Wind At My Back" των Spock's Beard. Όντας δεμένος με αυτό το τραγούδι, υπήρξε για μένα η ωραιότερη στιγμή του live, πηγαίνοντάς με πίσω στον εικοσάχρονο οπαδό του "Snow". Χωρίς να έχουν προβάρει κάτι άλλο, κάνουν μια μικρή σύσκεψη κι ο Portnoy αλλάζει ρόλους με τον Morse, για μια απίστευτα κεφάτη εκτέλεση του "Crazy Horses" των Osmonds, με αυτόν frontman και τον Neal στα τύμπανα. Ναι, ρε γαμώτο, αυτά θέλουμε στις συναυλίες. Μια σχετικά πετσοκομμένη εκτέλεση (χωρίς το ακουστικό σόλο) του "Sing It High" θα κλείσει τη βραδιά μετά από δυόμιση χορταστικές ώρες μουσικής.



Κανείς δεν παραβλέπει τα προβλήματα του ήχου, αλλά κανείς δε θεωρεί πως είναι αρκετός λόγος για να σταθεί, καθώς αυτό που προσέφερε μουσικά η μπάντα υπερκάλυπτε τις όποιες ατέλειες. Εγώ δεν μπορώ να μην αναλογιστώ πως θα έφευγε ο κόσμος αν είχε απολαύσει το live όπως του άρμοζε, με τα δεδομένα που τους είχα δει μόλις έξι μήνες πριν.



Δεν μπορώ να κάνω εκτιμήσεις αλλά τα περίπου 400 άτομα που παρευρέθηκαν αποτελούν ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΤΙΚΟ νούμερο. Ένας σπουδαίος καλλιτέχνης, που δεν έχει ξαναέρθει, σε μια περίοδο με ελάχιστες συναυλίες και μαζεύει με το ζόρι τόσα άτομα; Ξεχάστε, λοιπόν, οποιαδήποτε άλλη απόπειρα, ξεχάστε και τους Transatlantic το 2014 εκτός κι αν έρθουν να παίξουν τζάμπα ή αν υπάρξει κάποιος αφελής/τρελός που θα ρισκάρει τόσο πολύ τα λεφτά του. Από την άλλη, να κάνω ειδική μνεία στην παρέα των δεκαεπτάχρονων μπροστά-μπροστά. Ήταν από τα πιο ελπιδοφόρα στοιχεία της συναυλίας, καθότι δείχνει πως μπορεί να υπάρξει μια γενιά που επιλέγει και δεν επιλέγουν για αυτή σε ποιες συναυλίες θα πάει, ούτε ψαρώνει από μόδες κι εντυπωσιασμούς, προτιμώντας ένα πραγματικό live, το οποίο θα θυμάται.

Τέλος, σε ένα ιδανικό σύστημα θα σας προετοιμάζαμε για μια πληρέστατη συνέντευξη με τον Mike Portnoy, καθώς όμως τυχαίνει να επικεντρωνόμαστε στο δημοσιογραφικό κομμάτι των πραγμάτων και δεν διατηρούμε κάποια υπαλληλική σχέση με εταιρεία διοργώνωσης, δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατόν. Ίσως να παίζει ρόλο και το γεγονός ότι καλλιτέχνες όπως ο Neal Morse και ο Mike Portnoy δεν αποτελούν μέρος της ύλης του site μας, ούτε έχουν προβληθεί ποτέ μέσα από τις σελίδες μας, αν εξαιρέσουμε τις τέσσερις συνεντεύξεις κι έναν πλήρη οδηγό αγοράς για τον πρώτο και μερικές δεκάδες αναφορές στις μουσικές δραστηριότητες και αφιερώματα και για τους δύο.



Αισθάνομαι χαρούμενος που είδαμε έναν τέτοιο καλλιτέχνη στη χώρα μας και μπόρεσα να βοηθήσω σε αυτό, αισθάνομαι άβολα που παρέσυρα ανθρώπους να επενδύσουν οικονομικά σε αυτή την κίνηση και δεν βγήκε και ελπίζω πλέον στο να έχω τη δυνατότητα να μπορώ να πηγαίνω στο εξωτερικό για να τον βλέπω στο μέλλον. Δεν ξέρω αν η χώρα μας σηκώνει να ξαναέρθει, αλλά ακόμα κι αν γίνει θα πρέπει να γίνει όπως πρέπει να γίνει. Σε όλους τους τομείς.

Όπως και να έχει, όσοι παρευρέθησαν χτες στο Fuzz έγιναν μάρτυρες μιας σπουδαίας prog βραδιάς, κατά την οποία αναδείχθηκε μόνο ένα μέρος της τεράστιας μουσικής προσωπικότητας που λέγεται Neal Morse.

Φωτογραφίες: Χρήστος Κισατζεκιάν / www.livephotographs.com