Κώστας Τουρνάς @ Gagarin 205, 29/01/16

Υπό άλλες συνθήκες φαντάζομαι ότι θα ήταν δύσκολο να δούμε τον Κώστα Τουρνά σε έναν χώρο όπως το Gagarin. Υποθέτω όμως ότι η έλλειψη πολλών ξένων ονομάτων (ρίξτε μια ματιά στο πρόγραμμα των συναυλιών και θα καταλάβετε) έχει αναγκάσει τους συναυλιακούς χώρους να στραφούν στην εγχώρια σκηνή προκειμένου να μην αφήνουν κενές ημέρες στην ατζέντα τους. Ίσως ταυτόχρονα να βοήθησε και το ότι τα τραπεζάκια ήταν ήδη στημένα για τις παραστάσεις του Τζίμη Πανούση. Σε κάθε περίπτωση το καλό της υπόθεσης είναι ότι η εμφάνιση σε έναν χώρο όπως του Gagarin σημαίνει κατά μία έννοια και μία επίκληση στην πιο rock πλευρά καλλιτεχνών, αν και, τελικά, δεν νομίζω ότι άλλαξαν πολλά στην εμφάνιση του Τουρνά και ίσως να μην χρειάζονταν κιόλας.

Το συγκρότημα που τον συνόδευε είχε όλα τα στοιχεία που θα θέλαμε ώστε να παίξει και πιστά αλλά και σε πιο δυνατούς ρυθμούς. Το ερωτηματικό της βραδιάς ήταν ίσως το setlist αλλά, αν είστε από αυτούς που διαβάζουν ξεκινώντας από το τέλος, θα έχετε ίσως ήδη καταλάβει πως δεν μπορεί σχεδόν κανείς να έμεινε ανικανοποίητος, παρότι η αρχή της βραδιάς έγινε κάπως διστακτικά. Τα πρώτα τραγούδια που ακούστηκαν δεν είναι, τα περισσότερα από αυτά, αυτό που θα λέγαμε «επιτυχίες». Παρ' όλα αυτά αποτελούν σταθερές στο πρόγραμμα του Τουρνά αρκετά χρόνια τώρα και, ακόμα κι αν προέρχονται κατά κύριο λόγο από τη νεότερη δισκογραφία του, έχουν και ποιότητα και πολλούς οπαδούς. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που ανά παρέες, ειδικά στα τραπέζια που καταλάμβαναν το πρώτο μισό του ισογείου του Gagarin, οι αντιδράσεις ήταν θερμές από την αρχή. Με αιχμή του δόρατος την ηλεκτρική μπαλάντα κύλησε το μεγαλύτερο μέρος των πρώτων τραγουδιών, με κάποιες μικρές εκπλήξεις για όσους έχουν μείνει στις στούντιο εκτελέσεις όπως η «εκροκαρισμένη» εκδοχή του "Αν Ο Έρωτας Ζει".

Στο τέλος του πρώτου μέρους, και αφού ο κιθαρίστας και αναλαμβάνων τα δεύτερα φωνητικά Δημήτρης Τσοπανέλης ανέλαβε να ερμηνεύσει Poll αντικαθιστώντας τον Σταύρο Λογαρίδη, εμφανίστηκε στη σκηνή η πρώτη καλεσμένη της βραδιάς, η πάντα γοητευτική Ευρυδίκη. Παρότι την έκταση της φωνής της την κάνει κάτι παραπάνω από εμφανή, θεωρώ ότι ποτέ δεν κατάφερε να την τιθασεύσει στα δεδομένα ενός τραγουδιού οπότε και καθόλου δεν εντυπωσιάστηκα από την παρουσία της σε τραγούδια ορόσημα του Κώστα Τουρνά, η πιο περιορισμένη αλλά και πιο ουσιαστική φωνή του οποίου πολύ περισσότερο τους ταίριαζε.

Ακολούθησε ένα πραγματικά σύντομο διάλειμμα και εκπληρώθηκε η άλλη υπόσχεση για τη βραδιά, που βρήκε (σχεδόν) μόνο του τον πρωταγωνιστή της να αναλαμβάνει  την ακουστική (δωδεκάχορδη παρακαλώ) κιθάρα για ένα μίνι σετ ακουστικής μπαλάντας που επίσης πολύ του πήγαινε και έλαβε θερμό χειροκρότημα. Σε αυτό ενέταξε και ένα πολυαναμενόμενο απόσπασμα από τα "Απέραντα Χωράφια", τιμής ένεκεν αφού το μεγαλείο του συγκεκριμένου έργου δεν μπορεί να αποτυπωθεί με αυτόν τον τρόπο. Η οικειότητα που δημιουργήθηκε ήταν σημαντική και προφανώς την αισθάνθηκε και ο ίδιος μιλώντας λίγο παραπάνω στον κόσμο που είχε σχεδόν γεμίσει τον χώρο, αραιά μεν, αλλά αρκετά ώστε να δημιουργεί ατμόσφαιρα. Μάλιστα η ατάκα του «όποιος θέλει παιδιά, όποιος δεν θέλει μπορεί να μιλάει» μετά από επανειλημμένα «σσσςς» των μισών θεατών για να σωπάσουν οι άλλοι μισοί μπροστά στην πιο εύθραυστη ακουστική, κατάφερε πολύ περισσότερα.

Θα έλεγε κανείς ότι μετά το ένθετο σετ ήρθε η ώρα για αυτό που θα λέγαμε Greatest Hits πρόγραμμα και έχει και πολλά από δαύτα, ζωή να έχουν. Η μία επιτυχία διαδεχόταν την άλλη, πάντα σε rock 'n' roll καταστάσεις ειδικά στο δίδυμο "Δεν Το Ξανακάνω Σ' Autibianchi" - "Για Σένα Δεν Μπορώ Να Κλάψω" που πρέπει να ήταν το πιο ανεβαστικό της βραδιάς. Κάπου ενδιάμεσα εμφανίστηκε ο έτερος καλεσμένος, ο Χρήστος Δάντης. Κι αν είπαμε για την Ευρυδίκη ότι «καλή φωνή, αλλά όχι ουσιαστική» τι να πούμε για τον Δάντη που, θα διαφωνήσω με τον ίδιο τον Τουρνά, ούτε καλή φωνή έχει και από ουσία, για κλάματα. Τα ξεκούδουνα λαϊκότροπα γυρίσματά του που επιμένει να βάζει σε κάθε τραγούδι προσωπικά μου ακούγονται έως και εκνευριστικά, παρότι δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι η άποψή μου, αν όχι μειοψηφούσε, τουλάχιστον δεν πλειοψηφούσε και εμφανώς στο κοινό. Μαζί είπαν και τραγούδια που έγραψε ο Τουρνάς για τον Δάντη και κάποιες επιτυχίες του πρώτου όπως οι "Αλητείες" και το "Μην Της Το Πεις".

Κάπου μετά τα απαραίτητα και με τιμητική υποδοχή "Ήλιε Μου" και "Άνθρωπε Αγάπα" θα έπρεπε το συγκρότημα να αποχωρήσει, ο κόσμος να το ξαναφωνάξει κ.τ.λ.. Μια που η ατμόσφαιρα ήταν φιλική και ζεστή όμως, αφήσαμε τις τυπικότητες και συνεχίσαμε απευθείας σε αυτά που θα έπρεπε να ήταν τα τελευταία τραγούδια της βραδιάς. Το ζεστό χειροκρότημα από τη μία και η μεγάλη δισκογραφία από την άλλη που άφησε πολλά τραγούδια παραπονεμένα έκαναν επιτακτικό ένα μάλλον απροετοίμαστο encore που πάντως μας έδωσε την ευκαιρία να ακούσουμε τουλάχιστον δύο τραγούδια από  τα καλύτερα του Τουρνά χωρίς τα οποία η βραδιά θα ήταν ελλιπής. Αναφέρομαι στη "Φλέβα" και το "Είδα Κάποια Που Σου Μοιάζει".

Τρεις ώρες κράτησε η συναυλία και θα έπρεπε να ήταν χορταστική για τον καθένα. Ακόμα κι έτσι όμως δύο πράγματα δείχνουν ότι στον pop-rock χώρο ή / και την ηλεκτρική μπαλάντα αν θέλετε, η κληρονομιά που έχει αφήσει πίσω του ο Τουρνάς είναι ασυναγώνιστη για τα ελληνικά δεδομένα. Από τη μία ότι, μέσα σε τόσες επιλογές, δεν ακούστηκαν αγαπημένα τραγούδια του που, είτε στην πιο σοβαρή ("Η Μηχανή Του Χρόνου", "2009") είτε στην πιο διασκεδαστική ("Η Γυναίκα Είναι High") εκδοχή του, έχουν τη δική τους ιστορία. Από την άλλη το γεγονός ότι τρεις ώρες κύλησαν νεράκι, άκοπα και χωρίς κοιλιά. Χωρίς να είναι όλη του η δισκογραφία υπόδειγμα καλλιτεχνικής δημιουργίας και έχοντας και κάμποσα (κυρίως ενορχηστρωτικά τελικά) παραστρατήματα, είναι κρίμα από κάποιους να εξισώνεται η μουσική του Τουρνά με την «επιστροφή στα '80s» χαβαλεδιάρικη λογική με την οποία προσεγγίσουμε τα σόου τύπου Μπίγαλης-Πωλίνα-Χαριτοδιπλωμένος. Όποιος δεν καταλαβαίνει την διαφορά, είναι απλά μουσικά ανιστόρητος. Όλα τα υπόλοιπα είναι θέμα γούστου, όπως πάντα.

Φωτογραφίες: Chris Lemonis