Edu Falaschi: «Σε πολλές χώρες οι εγχώριες μπάντες δεν έχουν καμιά ευκαιρία»
Ο πρώην τραγουδιστής των Angra μας μίλησε για τα 25 χρόνια καριέρας, τους Angra και τη νέα ακουστική συλλογή που κυκλοφορεί
Το 2001 το "Rebirth" των Angra ήρθε σχεδόν από του πουθενά. Ήταν γνωστό ότι τα είχαν σπάσει με τον Andre Matos, όχι όμως πως είχαν αλλάξει τα 3/5 της σύνθεσής τους κι ότι κυκλοφορούσαν νέο άλμπουμ. Τελικά, οι Βραζιλιάνοι ανταπεξήλθαν στις προσδοκίες και με μπροστάρη των Edu Falaschi κατάφεραν να βγάλουν από αξιοπρεπείς ως εντυπωσιακές δουλειές. Δεκαπέντε χρόνια μετά είχα την ευκαιρία για μια πολύ ωραία κουβέντα με τον άνθρωπο που ανέλαβε τον απίστευτα δύσκολο ρόλο να αντικαταστήσει τον Matos. Μπορεί κι αυτός πλέον να αποτελεί παρελθόν από τους Angra, αλλά ο Edu Falaschi γιορτάζει φέτος 25 χρόνια καριέρας και είχε πολλά ενδιαφέροντα να μας πει.
Γεια σου Edu. Τι κάνεις; Είμαι πολύ χαρούμενος που έχω την ευκαιρία να μιλήσουμε.
Και για μένα είναι μεγάλη χαρά, φίλε.
Γιορτάζεις 25 χρόνια ως ενεργός και παραγωγικός μουσικός. Πώς αισθάνεσαι όταν βλέπεις τα πράγματα αναδρομικά;
Νιώθω λίγο γέρος. Εικοσιπέντε χρόνια είναι πολύς καιρός... (γέλια). Είμαι πολύ χαρούμενος, πολύ ικανοποιημένος που γιορτάζω εικοσιπέντε χρόνια ως επαγγελματίας τραγουδιστής. Όταν ξεκίνησα να τραγουδώ ήμουν πολύ νέος. Τότε εντάχθηκα στο πρώτο μου συγκρότημα - μια σχολική μπάντα - και ηχογραφήσαμε ένα βινύλιο, ένα LP. Έπειτα, είχα τη δεύτερη μπάντα μου, που ονομαζόταν Symbols και ήταν πολύ σημαντική στη Βραζιλία, και μετά κλήθηκα στους Angra. Ήμουν στους Angra για δώδεκα χρόνια, στα οποία ηχογραφήσαμε πολλά άλμπουμ και DVDs και κάναμε αρκετές περιοδείες, όπου περάσαμε και από την Ελλάδα, μεταξύ άλλων. Ακολούθως, έφτιαξα τους Almah, που είναι και η τωρινή μου μπάντα. Είμαι πολύ ικανοποιημένος που έχω αυτήν τη στιγμή να γιορτάσω, εν τέλει, να τιμήσω την ιστορία με τη μουσική μου, και να δημιουργήσω αυτόν τον νέο δίσκο που ονομάζεται "Moonlight", για να γιορτάσω αυτά τα εικοσιπέντε χρόνια.
Πώς αποφάσισες να κυκλοφορήσεις μια συλλογή σαν το "Moonlight" και γιατί την ονόμασες έτσι;
Βασικά, όταν αποφάσισα να γιορτάσω αυτά τα εικοσιπέντε χρόνια, ξεκίνησα να σκέφτομαι σχετικά με το υλικό που θα δημιουργούσα για να γιορτάσω την περίσταση. Φυσικά, οι Angra αποτέλεσαν την σημαντικότερη στιγμή στην καριέρα μου, μιας και μου έδωσαν την ευκαιρία να δείξω τις ικανότητες μου παντού, στην Ελλάδα, στην Ευρώπη γενικότερα και στη Βόρεια και Νότια Αμερική. Αν χρειαζόταν να ηχογραφήσω κάτι, ήθελα αυτές οι ηχογραφήσεις να είναι κάτι το διαφορετικό, γιατί δεν έχει νόημα να επαναηχογραφήσεις απλά ένα τραγούδι που βρίσκεται ήδη σε κάποιο άλμπουμ, στο "Rebirth" για παράδειγμα.
Ένιωσα, λοιπόν, πως θα ήταν πολύ πιο ενδιαφέρον να δημιουργήσω κάτι καινούργιο, κάνοντας νέες ενορχηστρώσεις στα παλιά κομμάτια, κι γι' αυτό αποφάσισα μαζί με μερικούς φίλους, την εταιρεία και τον manager μου ποια κομμάτια θα συμπεριλάβω σε αυτήν τη συλλογή. Αποφασίσαμε να τα μετατρέψουμε σε ακουστικές εκδοχές, με μόνο πιάνο, ορχήστρα, κουαρτέτο εγχόρδων, ακουστικές κιθάρες και φωνητικά, διότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσα να δείξω μια νέα πτυχή τους. Ακούγονται σαν καινούργια τραγούδια, καινούργια μουσική, μα με υλικό δημιουργίας τα παλιά τραγούδια.
Την απόφαση αυτήν την πήρα, διότι με τους Angra είχαμε κάνει πολλές ακουστικές εμφανίσεις, στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο αλλά και κατά τη διάρκεια συναυλιών μας. Οπότε, οι οπαδοί των Angra, αλλά και αυτοί των Almah είναι συνηθισμένοι σε αυτού του είδους τις ενορχηστρώσεις, μιας και τις έχουμε παρουσιάσει και κατά το παρελθόν. Έμοιαζε, λοιπόν, καλή ιδέα αφού οι οπαδοί θα μπορούσαν να αντέξουν τέτοιου είδους υλικό και θα ήταν όμορφο να τους παρουσιάσουμε τις πρωτότυπες εκδοχές με διαφορετικό τρόπο, σε μια εναλλακτική, ακουστική έκδοση, με κλασσική και jazzy ατμόσφαιρα, χρησιμοποιώντας πολλά στοιχεία από αυτά τα δύο είδη. Επίσης, το αποτέλεσμα είναι πολύ όμορφο και έτσι ο κόσμος μπορεί να ακούσει μια φρέσκια εκδοχή των παλιών τραγουδιών.
Πες μας μερικά λόγια σχετικά με τη διαδικασία μετατροπής των κομματιών σε αυτήν την κλασσική/jazz/rock μορφή. Ποιος είναι υπεύθυνος για τις αλλαγές που έλαβαν χώρα;
Έκανα τα πάντα εκτός από τα μέρη του πιάνου, τα οποία ανέλαβε ο Tiago Mineiro. Εγώ έκανα οτιδήποτε αφορούσε τα μέρη της κλασσικής κιθάρας. Έπειτα, ο Tiago Mineiro επιμελήθηκε όλα τα μέρη στο πιάνο. Για το κουαρτέτο εγχόρδων, την ορχήστρα, η οποία αποτελείται από δύο βιολιά, ένα τσέλο και μια βιόλα, κάλεσα έναν μαέστρο από τη Βραζιλία, τον Adriano Machado. Εκείνος επιμελήθηκε τα έγχορδα κι έτσι είχα τα πάντα συνεπώς ξεκινήσαμε να ηχογραφούμε το όλο εγχείρημα.
Αποφάσισα, επίσης, να ασχοληθώ με ό,τι αφορούσε τα κουρδίσματα, σε ποιον τόνο θα ηχογραφήσουμε τα κομμάτια, γιατί στις ακουστικές αυτές εκδοχές, και ιδιαίτερα στα πιο γρήγορα κομμάτια, όπως το "Spread Your Fire", το οποίο είναι πολύ γρήγορο τραγούδι με υψίσυχνα φωνητικά και δεν ήθελα να τα τραγουδήσω ξανά όπως στο πρωτότυπο. Θα τραγουδούσα πολύ ψηλά, κάτι το οποίο δεν θα ήταν όμορφο στο άκουσμα.
Πιστεύω πως ο κόσμος δεν θα ήθελε να ακούσει μια τόσο ωραία, κλασσική εκδοχή των κομματιών, έχοντας από πάνω έναν τύπο να τσιρίζει όλη την ώρα. Οπότε αποφασίσαμε να αλλάξουμε τα κουρδίσματα για να κάνουμε τα πάντα να ταιριάζουν σε αυτήν την ακουστική ατμόσφαιρα.
Είναι εντυπωσιακό πόσο φυσικά ακούγονται τα κομμάτια σε αυτήν τη μορφή, ιδιαίτερα τα πιο γρήγορα και heavy τραγούδια όπως το "Nova Era" και το "Spread Your Fire". Πώς το εξηγείς;
Αυτό είναι πολύ ευχάριστο. Για να είμαι ειλικρινής, συνήθιζα να συνθέτω κάποια από τα γρήγορα τραγούδια κατά την περίοδο των Angra σε πιάνο ή σε ακουστική κιθάρα. Όταν δημιούργησα το "Nova Era" στην αρχή ήταν πάνω στο πιάνο. Δεν ήταν ένα γρήγορο τραγούδι αλλά περισσότερο κάποιου είδους μπαλάντα. Στη συνέχεια είχα την ιδέα να το μετατρέψω σε μια πιο γρήγορη εκδοχή. Μερικές φορές συνηθίζω να το κάνω αυτό. Δημιουργώ τη μουσική σε μια πιο μπαλαντοειδή εκδοχή και κατόπιν τη μετατρέπω σε ένα γρήγορο τραγούδι. Γι' αυτό και όταν ακούς το αυθεντικό τραγούδι σε αυτήν την ακουστική έκδοση νιώθεις ότι είναι όμορφο, επειδή ακούγεται τόσο φυσικά.
Όλα τα τραγούδια των Angra και των Almah έχουν πολύ πλούσιες μελωδίες. Οι ενορχηστρώσεις των τραγουδιών είναι πολύ περίπλοκες, πολύ ιδιαίτερες. Οπότε είναι πιο εύκολο να δημιουργήσεις τις ακουστικές εκδόσεις, επειδή υπάρχουν πολλά στοιχεία να αλλάξουν, ώστε να μετατραπούν σε ακουστικές εκδοχές.
Ένας από τους λόγους που λάτρευα πάντα συγκροτήματα όπως οι Angra είναι λόγω όλων αυτών των υποβοσκουσών μελωδιών στα τραγούδια, που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να διακρίνουν κάτω από την παραμόρφωση των κιθαρών και της δίκασης. Είναι τελικά το power metal υποτιμημένο κάποιες φορές;
Ναι, έχεις δίκιο. Όταν ακούς κάποια power metal τραγούδια, ειδικά των Angra και των Almah, μπορείς να αναγνωρίσεις κάποιες ιδιαίτερες, καλές ενορχηστρώσεις. Αλλά, όταν τα παίρνεις και τα αφήνεις χωρίς παραμόρφωση, χωρίς κιθάρες, μπάσο και αυτά τα πολύ γρήγορου tempo ντραμς, και ακούς αυτές τις νότες, αυτά τα στοιχεία, αυτές τις ενορχηστρώσεις σε μια άλλη έκδοση, σε μια πολύ καθαρή και απαλή έκδοση με κλασσική ατμόσφαιρα, μπορείς να κατανοήσεις τα πάντα. Μπορείς να διακρίνεις όλες τις μελωδίες, μπορείς να ακούσεις όλα τα στοιχεία και να συνειδητοποιήσεις πόσο πλούσια είναι αυτά τα τραγούδια και πόσο ταιριαστές είναι αυτές οι ακουστικές εκδοχές.
Έχεις επιλέξει μερικά από τα πιο δημοφιλή τραγούδια των Angra κατά την περίοδο σου στην μπάντα, καθώς και κάποιες όχι και τόσο αναμενόμενες επιλογές. Σκοπός σου ήταν να τραβήξεις το ενδιαφέρον του κόσμου ή αυτά είναι τα τραγούδια που σε εκφράζουν περισσότερο;
Για να είμαι ειλικρινής, μπορούσα να χρησιμοποιήσω πολλά τραγούδια, αλλά έπρεπε να μιλήσω με τις δισκογραφικές εταιρίες (στις οποίες ήμασταν εγώ και οι Angra) ώστε να έχω την άδεια να κάνω αυτές τις εκδοχές. Συνέθεσα τα περισσότερα τραγούδια μαζί με τον Kiko ή τον Rafael και ήταν σε φάση «ΟΚ, κανένα πρόβλημα, καν’ τo». Με ρώτησαν κι αυτοί για το DVD των Angra και επίσης δεν είχα κανένα πρόβλημα. Ακολούθως, αποφάσισα να επιλέξω αυτά τα τραγούδια και οι δισκογραφικές εταιρίες μου είπαν ότι δεν υπήρχε θέμα.
Όμως, ένα ακουστικό άλμπουμ πρέπει να είναι πολύ ήρεμο και απαλό, πολύ αργό, κάτι που να ακούς και να αρχίζεις να κατανοείς τις μελωδίες. Δεν είναι ένα heavy metal άλμπουμ, ξέρεις. Είναι μια καινούρια γλώσσα για τα metal τραγούδια.
Όταν αποφασίσαμε να κάνουμε αυτό το άλμπουμ, το πρώτο πράγμα που μου είπαν να κάνω ήταν «μην βάλεις πολλά τραγούδια». Μην βάλεις για παράδειγμα έντεκα, δώδεκα ή δεκαπέντε τραγούδια γιατί το άλμπουμ θα είναι πολύ μεγάλο και μπορεί να γινόταν κάπως βαρετό. Γι' αυτό και αποφάσισα να επιλέξω τα πιο σημαντικά.
Συνηθίζω να μιλάω με τους οπαδούς μου συνεχώς, μέσω facebook ή της ιστοσελίδας μου και μέσω email και όλοι έλεγαν για τα "Nova Era", "Rebirth", "Wishing Well", "Spread Your Fire", "Bleeding Heart" ότι ήταν τα τραγούδια που προτιμούσαν περισσότερο. Γι' αυτό και επέλεξα αυτά τα κομμάτια αντί κάποιων άλλων και αποφάσισα να τα συμπεριλάβω στο άλμπουμ μου. Δεν ξέρω αν είναι τα πιο σημαντικά, αλλά ένιωσα πραγματικά ότι αυτά είναι τα τραγούδια που αρέσουν περισσότερο στον κόσμο, οι μελωδίες που προτιμούν περισσότερο. Αυτή ήταν η άποψη μου.
Πιστεύεις πως οι metal οπαδοί θα δεχθούν αυτές τις νέες εκδοχές των κομματιών; Έχει αποδειχθεί πως δεν είναι τόσο ανοιχτόμυαλοι σε κάθε περίπτωση...
Νομίζω πως ο κόσμος θα αναγνωρίσει τα αυθεντικά τραγούδια, τις υπέροχες μελωδίες σε αυτά. Πιστεύω πως θα είναι δεκτικοί σε ένα τέτοιο είδος. Άλλωστε, οι οπαδοί των Angra και των Almah γνωρίζουν αυτού του είδους τα στοιχεία, μιας και συνηθίζαμε να κάνουμε ακουστικές εμφανίσεις τόσο σε συναυλίες όσο και στην τηλεόραση. Οπότε είναι συνηθισμένοι σε τέτοιου είδους υλικό. Νομίζω θα δεχθούν το εγχείρημα πολύ καλά.
Το "Bleeding Heart" υπήρξε πάντα ένα πολύ ιδιαίτερο τραγούδι για μένα. Είναι ένα από τα καλύτερα που συνέθεσες με τους Angra;
Σε ευχαριστώ πολύ. Το "Bleeding Heart" είναι μια πανέμορφη μπαλάντα. Βασικά, επρόκειτο να βρίσκεται στο "Rebirth", αλλά είχαμε ήδη πολλές μπαλάντες σε αυτόν τον δίσκο οπότε προτιμήσαμε να το χρησιμοποιήσουμε στο EP "Hunters and Prey". Πάντως το τραγούδι είναι πολύ δημοφιλές στη Βραζιλία και στην Ιαπωνία, ο κόσμος το λατρεύει, οπότε σε ευχαριστώ και πάλι. Κι εμένα μου αρέσει πολύ αυτό το κομμάτι.
Τώρα, δεν είναι έκπληξη πως τα περισσότερα κομμάτια προέρχονται από το "Rebirth" και το "Temple Of Shadows". Οι δίσκοι αυτοί είναι τα αριστουργήματα της περιόδου σου, έτσι δεν είναι; Τι πιστεύεις πως τα έκανε τόσο επιτυχημένα και ιδιαίτερα;
Ω φίλε, πραγματικά δεν ξέρω... Λοιπόν, συμφωνώ πως πιθανότατα εκείνα τα δύο άλμπουμ είναι τα πιο σημαντικά για την περίοδο που βρισκόμουν εγώ στους Angra. Φυσικά, στην περίοδο του Andre υπάρχει το "Holy Land" που είναι αριστούργημα, αλλά φυσικά και το "Angels Cry". Όμως, για την περίοδο που ήμουν εγώ στην μπάντα, τα σημαντικότερα ήταν το "Rebirth" και το "Temple Of Shadows".
Βασικά, το "Rebirth" υπήρξε τόσο σημαντικό λόγω της αλλαγής της σύνθεσης της μπάντας. Όλοι ήταν πολύ φοβισμένοι σχετικά με το μέλλον των Angra. Πιθανότατα ο δίσκος αυτός έγινε τόσο σημαντικός και ισχυρός στην καριέρα των Angra, διότι όταν κυκλοφόρησε κανείς δεν περίμενε κάτι τέτοιο, κάτι τόσο δυνατό, με όμορφα τραγούδια, πιασάρικα choruses και υπέροχες μελωδίες. Ο κόσμος στην αρχή, όταν η μπάντα είχε διαλυθεί, έλεγε: «Οι Angra τελείωσαν, δεν είναι ικανοί να συνεχίσουν με άλλον τραγουδιστή, άλλον ντράμερ και άλλον μπασίστα», ήταν φοβισμένοι. Όταν εντάχθηκα στην μπάντα και ενώσαμε τις δυνάμεις μας ως συνθέτες, ως μουσικοί, το συγκρότημα έδειξε σε όλους τις δυνατότητες του, τους νέους Angra. Η δημιουργία του πρώτου δίσκου ήταν πολύ σημαντική, καθώς δείξαμε σε όλους πως μπορούμε να συνεχίσουμε.
Όμως, το "Temple Of Shadows" ήταν ένα πολύ δύσκολο στη δημιουργία του άλμπουμ. Λόγω της επιτυχίας του προηγούμενου, ο κόσμος είχε απαιτήσεις για πολλά περισσότερα, οπότε χρειαζόταν να δημιουργήσουμε κάτι πραγματικά καλό. Μετά το "Rebirth" ο κόσμος ζητούσε κάτι ακόμη καλύτερο. Έτσι, αποφασίσαμε να κάνουμε ένα εξαιρετικό, πολύ εκλεπτυσμένο δίσκο, όπως είναι το "Temple Of Shadows". Αυτό το άλμπουμ ήταν κομβικό για την καριέρα μας. Πιστεύω πως με το "Temple Of Shadows" κάναμε ένα τεράστιο βήμα, μια τρομερή προσπάθεια. Κάναμε νέους οπαδούς και παίξαμε στην Ταϊβάν, στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε μέρη που δεν είχαμε ξαναεπισκεφτεί. Οπότε νομίζω αυτό ήταν το σπουδαιότερο άλμπουμ στην καριέρα των Angra.
Συνολικά, πώς βλέπεις τώρα τη μουσική που έκανες με τους Angra; Πιστεύω θα έπρεπε να είσαι περήφανος για την κληρονομιά που άφησες...
Σίγουρα, είμαι πολύ περήφανος γι' αυτή. Ακόμη κι αν οι δρόμοι μας χώρισαν, έπρεπε να προχωρήσω. Τραγουδάω για τους Almah πλέον, τη νέα μου μπάντα, και οι Angra έχουν τον Fabio Leone για νέο τραγουδιστή. Πήγαμε σε διαφορετικές κατευθύνσεις αλλά η ιστορία είναι εκεί για πάντα. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το παρελθόν μας. Δεν είναι ωραίο όταν σε μια μπάντα αρχίζουν οι καυγάδες και επέρχεται η διάλυση, να ξεχνούν το παρελθόν. Δεν πρέπει να προσπαθείς να διαγράψεις τα όσα συνέβησαν. Σίγουρα, δεν μου αρέσει. Είμαι πολύ περήφανος που παίζω τραγούδια από το παρελθόν, συνηθίζω να παίζω κάποια από αυτά στις συναυλίες των Almah. Λατρεύω να παίζουμε τραγούδια των Angra. Άλλωστε, είμαι ακόμη σε επαφή με την μπάντα και κάποιες φορές δίνουμε μαζί συναυλίες. Πιστεύω πως η ιστορία (των Angra) είναι υπέροχη. Πρέπει να είμαστε περήφανοι γι' αυτή.
Θυμάσαι τον καιρό που εντάχθηκες στην μπάντα; Ήμουν τεράστιος οπαδός της μπάντας εκείνη την εποχή και ο ερχομός σου ήταν έκπληξη, αλλά έκανες εξαιρετική δουλειά, σε διαβεβαιώνω...
Λοιπόν, ήταν πριν αρκετό καιρό. Ήταν το 2001, θυμάμαι ήμουν πολύ ενθουσιασμένος και χαρούμενος αλλά είχα μια τεράστια πίεση μέσα στο κεφάλι μου λόγω της αντικατάστασης. Όλοι περίμεναν από μένα να τραγουδήσω τα παλιά κομμάτια, όπως το "Nothing To Say" και το "Carry On". Η πίεση ήταν τεράστια, αλλά είχαμε πολλές καλές στιγμές. Θυμάμαι την πρώτη φορά που παίξαμε στην Ιαπωνία, ήταν τρελά, ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος. Ήταν πραγματικά συναρπαστικό για μένα. Η πρώτη φορά που ήρθα στην Ελλάδα ήταν επίσης όμορφη. Βασικά, ήταν η πρώτη φορά που επισκεπτόμουν τη χώρα. Το να είμαι στην Ελλάδα ήταν κάτι που δεν είχε καν περάσει από το μυαλό μου προηγουμένως. Ταξιδεύαμε παντού, οπότε ήταν σαν όνειρα, ήταν φανταστικά. Ήμουν πολύ νέος, γεμάτος ενέργεια και χαρά. Έχω μόνο καλές αναμνήσεις να θυμάμαι.
Ήσουν αγχωμένους που έπρεπε να διαδεχθείς τον Andre Matos; Είναι ένας από τους δυσκολότερους τραγουδιστές που θα μπορούσε κάποιος να αντικαταστήσει απ’ όσο μπορώ να σκεφτώ...
Βέβαια, ο Andre Matos είναι ένας πολύ ιδιαίτερος τραγουδιστής, διότι η φωνή του είναι πολύ διαφορετική, πολύ υψηλής συχνότητας, και νομίζω για τον καθένα θα ήταν πολύ δύσκολο να τον αντικαταστήσει. Η φωνή του είναι μοναδική. Ακούς τη φωνή του στα τραγούδια των Angra από το παρελθόν και νομίζεις ότι είναι σχεδόν αδύνατον να τραγουδάει έτσι, είναι τόσο ιδιαίτερο. Δεν μοιάζει σε κανέναν άλλο τραγουδιστή. Η φωνή του είναι πολύ ψηλή για άντρα, ξέρεις. Δεν είναι φυσιολογικό, καθώς οι περισσότεροι άντρες ερμηνευτές τραγουδούν με περισσότερη δύναμη και όχι τόσο ψηλά. Ο Andre Matos είναι ένας πολύ ιδιαίτερος τραγουδιστής με μια επίσης πολύ ιδιαίτερη φωνή. Το να τον αντικαταστήσω τότε ήταν πρόκληση για μένα, καθώς απαιτούνταν να τραγουδάω εκείνα τα πολύ ψηλά φωνητικά, αλλά έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα. Έκανα εναλλακτικές ερμηνείες, διότι είναι αδύνατο να τραγουδήσω έτσι, οπότε έκανα μικροαλλαγές. Αλλά, πιστεύω έκανα καλή δουλειά στην ερμηνεία των παλιών κομματιών. Νομίζω πως βρήκα έναν τρόπο να κρατήσω αναλλοίωτη την αυθεντική ατμόσφαιρα των κομματιών και, φυσικά, την ποιότητα τους.
Και τότε γιατί έφυγες από την μπάντα;
Είχαμε πολλά προβλήματα μέσα στην μπάντα, και ιδιαίτερα επειδή δεν είχαμε καλή διαχείριση από το management. Είχαμε τέτοιου είδους προβλήματα, οικονομικά προβλήματα για να είμαι ειλικρινής. Αρχίσαμε να συζητάμε για το πώς θα τα λύναμε και τότε οι καυγάδες εξαιτίας των χρημάτων ξεκίνησαν. Η μπάντα ήταν χωρισμένη σε δύο πλευρές, κάποιοι από την μια πλευρά, και κάποιοι από την άλλη. Δεν τσακωνόμασταν κυριολεκτικά, αλλά είχαμε διαφορετική οπτική των πραγμάτων.
Μουσικά, η μπάντα ήταν μια χαρά, βγάζοντας δίσκους, αλλά το 2003, μετά το "Temple Of Shadows" και κατά τη διάρκεια της περιοδείας, αρρώστησα εξαιτίας πολλών στενάχωρων γεγονότων. Έπεσα σε κατάθλιψη και η φωνή μου είχε πολλές μεταπτώσεις. Τραγουδούσα πολύ άσχημα και η φωνή μου δεν ήταν πλέον σε καλή φόρμα. Υπήρχε μεγάλη ένταση μέσα στην μπάντα εξαιτίας αυτών των προβλημάτων. Όλοι ήταν δυσαρεστημένοι. Εγώ με τα παιδιά εξαιτίας κάποιων πραγμάτων, και εκείνοι ήταν με μένα εξαιτίας της φωνής μου και κάποιων άλλων πραγμάτων. Υπήρχε μεγάλη ένταση, αλλά κανείς δεν ήθελε απλά να το διαλύσουμε.
Χρειαζόταν να σταματήσουμε για λίγο πριν παίξουμε στο Rock In Rio του 2011, καθώς είχα ακόμη ένα πρόβλημα υγείας, με το δέρμα μου αυτήν τη φορά. Είχα πολλά προβλήματα, που όλα οφείλονταν στην ψυχολογία μου. Το μυαλό μου ήταν τελείως διαλυμένο. Δυστυχώς, είμαι πολύ συναισθηματικός. Έτσι, για μένα ήταν πολύ δύσκολα όλα αυτά, ένιωθα πως τα όνειρα μου καταρρέουν. Ήταν σαν να πεθαίνουν τα όνειρα μου, καταλαβαίνεις;
Έπειτα από αυτά προσπαθούσα να μείνουμε ενωμένοι με την μπάντα. Προσπαθούσαμε, αλλά καυγαδίζαμε την ίδια στιγμή. Οπότε, μετά το Rock In Rio του 2011 αποφάσισα να εγκαταλείψω την μπάντα την επόμενη χρονιά, το 2012. Κάναμε τη συναυλία και αυτό ήταν το πέσιμο της αυλαίας, δεν θα συνέχιζα άλλο. Έπρεπε να σταματήσω για να φροντίσω τον εαυτό μου, να γίνω υγιής. Χρειαζόταν να αρχίσω να τραγουδάω με καλή ψυχολογία. Μόλις έφυγα από τους Angra η φωνή μου επανήλθε, γινόμουν όλα και καλύτερα και όλα ήταν καλά. Νομίζω ήταν καλό τόσο για την μπάντα όσο και για μένα, το χρειαζόμασταν. Γι' αυτό χωρίσαμε.
Αν δεν κάνω λάθος, έχετε ακόμη καλές σχέσεις με τους πρώην συμπαίκτες σου. Ποια είναι η άποψη σου σχετικά με την τωρινή κατάσταση της μπάντας και σε ό,τι αφορά την ένταξη του Kiko στους Megadeth;
Για τον Kiko ήταν απίστευτο, νομίζω πως είναι πιθανότατα η υψηλότερη θέση στην καριέρα του. Πιστεύω πως ζει μια πολύ όμορφη στιγμή στην καριέρα του. Κατά κάποιον τρόπο, νομίζω είναι καλό τόσο για τους Angra όσο και για όσους εμπλέκονται με τους Angra. Αλλά, για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, κατά την άποψη μου είναι πραγματικά καλό για τον Kiko, αλλά νομίζω πως το ξέρει αυτό.
Οι Angra συνεχίζουν, και κάνουν ό,τι θέλουν, και το ίδιο κάνω κι εγώ με τους Almah, γιορτάζοντας παράλληλα εικοσιπέντε χρόνια καριέρας. Έτσι, στο δεύτερο εξάμηνο πρόκειται να κυκλοφορήσει το ο νέος δίσκος των Almah, που αποτελεί ένα πολύ αξιόλογο άλμπουμ, οπότε όλα είναι στη σωστή θέση πλέον.
Θα υπήρχε περίπτωση να επέστρεφες κάποια στιγμή στους Angra;
Για να είμαι ειλικρινής, μιλήσαμε για μερικές εμφανίσεις, δύο συναυλίες στη Βραζιλία, για έξι ή εφτά τραγούδια. Αλλά μετά οι οπαδοί θα είναι σε φάση «Ω Θεέ μου, είναι υπέροχο να σε βλέπουμε ξανά στους Angra». Υπάρχουν πολλοί στο διαδίκτυο που θέλουν να επιστρέψω στους Angra.
Όταν έφυγα από την μπάντα, τραγουδούσα πραγματικά άσχημα, η φωνή μου ήταν τελείως κατεστραμμένη, όπως ήταν και η εικόνα μου. Έπειτα, η φωνή μου άρχισε να επανέρχεται και οι οπαδοί το διέκριναν αυτό. Υπάρχουν πολλά videos στο διαδίκτυο όπου τραγουδάω κομμάτια των Angra ξανά με ποιότητα. Η φωνή μου είναι και πάλι πίσω και τραγουδώ χαρούμενα, οπότε και οι οπαδοί με προτρέπουν τώρα που ανάρρωσα να επιστρέψω.
Ποτέ δεν ξέρεις. Βασικά, για την ώρα, είμαι πλήρως επικεντρωμένος στους Almah, μιας και πρόκειται να κυκλοφορήσουμε σύντομα νέο δίσκο, αλλά και στο εορταστικό μου άλμπουμ. Ακολούθως, ποτέ δεν ξέρεις, ας το ξαναδούμε τον επόμενο χρόνο, ή κάποτε, δεν ξέρω. Όλα μπορούν να συμβούν, καθώς είμαστε ακόμη σε επαφή και πραγματικά αγαπώ την μπάντα και όλα όσα χτίσαμε μαζί. Ποτέ δεν ξέρεις. Θα δούμε.
Ακόμη θυμάμαι εκείνο το video που έγινε viral με το παραλήρημα σου σχετικά με τους Βραζιλιάνους metal οπαδούς και το γεγονός πως νοιάζονται μονάχα για τους μεγάλους και καταξιωμένους καλλιτέχνες, και αδιαφορούν για τις μικρές, τοπικές μπάντες. Ήσουν υπερβολικός, αλλά νομίζω πως είχες δίκιο. Και σε διαβεβαιώνω πως αυτό δεν συμβαίνει μόνο στη Βραζιλία. Πώς νιώθεις σχετικά με αυτό το θέμα πλέον;
Είδες αυτό το video;!; (γελάει) έκανα ένα video που μιλάω γι' αυτό, το έχεις δει; Έκανα ένα video στη Βραζιλία, μιλώντας για τη σκηνή που προτιμά ο κόσμος της Βραζιλίας, μπάντες από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, και μετά τις βραζιλιάνικες μπάντες. Αλλά νομίζω πως είναι φυσιολογικό, βασικά... Ήμουν απογοητευμένος όταν έκανα εκείνο το video και μίλησα για όλα αυτά με πολύ οργισμένο τρόπο. Ήταν επειδή ήμουν στεναχωρημένος εκείνη την περίοδο, ήμουν γεμάτος άγχος και η ψυχολογία μου ήταν τελείως κατεστραμμένη. Έπειτα από αυτό το video και αυτήν την κατάσταση, αποφάσισα να αποχωρήσω από τους Angra...
Όμως, τόσο η σκηνή όσο και η κατάσταση είναι ακόμη η ίδια. Η βραζιλιάνικη κουλτούρα είναι έτσι. Ο λαός της Βραζιλίας αγαπά τους ξένους, αγαπά τα τραγούδια που είναι στα αγγλικά. Όταν κάποιος καλλιτέχνης έρχεται στη Βραζιλία και μιλά στο κοινό στα αγγλικά κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας, ξέρεις, "Hello Brazil", οι θεατές τρελαίνονται...
Πιστεύω έτσι είναι οι άνθρωποί μας, είναι καλοί και φιλόξενοι με όσους έρχονται στη Βραζιλία. Ίσως είναι μέρος της κουλτούρας. Αλλά έχω συνειδητοποιήσει πως και στην Ευρώπη, στην Ιταλία ή στη Γαλλία, αλλά και σε άλλες χώρες, πολλοί φίλοι μου λένε το ίδιο. Πολλοί οπαδοί προτιμούν μπάντες του εξωτερικού, και οι εγχώριες μπάντες δεν έχουν καμιά ευκαιρία. Νομίζω είναι συνηθισμένο. Σε πολλές χώρες υπάρχει αυτή η κατάσταση.
Τι θυμάσαι από εκείνη τη νύχτα που επισκεφτήκατε με τους Angra την Αθήνα;
Θυμάμαι πως ήταν υπέροχα. Δυστυχώς, με το που φτάσαμε στην Αθήνα, αρρώστησα. Ήμουν πολύ άρρωστος, αλλά θυμάμαι πως όλα ήταν καλά. Ήταν μια κυρία και με φρόντιζε σαν να ήμουν γιος της. Κι αυτό ήταν πολύ όμορφο. Έκανε τσάι για όλους, και μου έδινε φάρμακα και με φρόντιζε πραγματικά σαν να ήμουν γιος της. Οπότε, αυτή η ανάμνηση έρχεται πολλές φορές στο μυαλό μου, κάνοντας με να συνειδητοποιώ πόσο πολύ μοιάζει ο ελληνικός λαός με τον λαό της Βραζιλίας. Είναι και οι δυο τους πολύ φιλικοί και αξιαγάπητοι. Με φρόντισαν λες και ήμουν μέλος της οικογένειάς τους. Γι' αυτό και τα θυμάμαι όλα αυτά, διότι ήταν μια πολύ ευγενική πράξη. Αλλά θυμάμαι και τη συναυλία. Οι Έλληνες οπαδοί ήταν πολύ χαρούμενοι, ήταν τρελοί για εμάς. Από τη Βραζιλία, στη Νότια Αμερική, σε μια ήπειρο που δεν μιλά αγγλικά, βρεθήκαμε ξαφνικά στην Ελλάδα, να παίζουμε τη μουσική μας μπροστά στους αλλόκοτους Έλληνες οπαδούς μας! Ήταν σχεδόν τρελό, μα συνάμα πραγματικά υπέροχο, ένα πολύ όμορφο συναίσθημα. Πιστεύω πως είναι ό,τι πιο πολύτιμο μπορούμε να πάρουμε από τη μουσική, γιατί η μουσική ενώνει τους ανθρώπους. Έχω πολλές αναμνήσεις από την Ελλάδα.
Σ' ευχαριστώ για τον χρόνο σου Edu. Εύχομαι τα καλύτερα για το μέλλον...