«A Beginner's Guide»: Post-Rock

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης

1. Slint - Spiderland
(Touch And Go, 1991)

Οι Slint ιδρύθηκαν το 1986 και διαλύθηκαν το 1990, αμέσως μετά τις ηχογραφήσεις του δεύτερου και τελευταίου δίσκου τους, του εμβληματικού "Spiderland". Κρύβοντας στους κόλπους του μια υποβόσκουσα σκοτείνια και αγριάδα, κατάλοιπο του hardcore παρελθόντος τους, το "Spiderland" μπόλιασε κάμποσο math rock στον ήχο του φτιάχνοντας έναν από τους πλέον επιδραστικούς δίσκους, ο οποίος θεωρείται από πολλούς προπάτορας του post-rock μαζί με τις δουλειές των Tortoise και Talk Talk. Αμέσως μετά τη διάλυση των Slint, το "Spiderland" απέκτησε ιδιαίτερο cult στάτους. Τα αφηγηματικά φωνητικά του Brian McMahan, οι τρομαχτικές επαναλαμβανόμενες post-punk κιθάρες και η μουντή αραχνώδης ατμόσφαιρα το κατέστησαν μία από τις πιο αναγνωρίσιμες underground κυκλοφορίες της δεκαετίας του '90 - και σίγουρα όχι άδικα. Μια ακρόαση των δύο τελευταίων συνθέσεων, "Good Morning, Captain" και "Glenn" αρκεί για να πειστείς για του λόγου το αληθές. Trivia: Η φωτογραφία του εξωφύλλου είναι τραβηγμένη από τον Will Oldham, ή αλλιώς Bonnie Prince Billy.

Μάνος Πατεράκης

2. Bark Psychosis - Hex
(Circa, 1994)

Φημολογείται ότι οι πρωτοπόροι του ιδιώματος, Bark Psychosis, είναι η πρώτη μπάντα στην οποία χρησιμοποιήθηκε ο όρος «post rock». Ήταν οι πρώτοι που ξεδίπλωσαν το πολυεπίπεδο της έμπνευσής τους, κινούμενοι ανάμεσα στην ambient ηρεμία και την εξελισσόμενη πολυπλοκότητα των ήχων τους. Μέσα του ο ακροατής βρίσκει μια jazz-y διάθεση, χωρίς όμως να γίνεται πάντα ο αποκλειστικός άξονας που πάνω του χτίζουν την μουσική τους. Η ατμοσφαιρικότητα του άλμπουμ στηρίζεται στις σωστές δόσεις παρουσίας των κιθαριστικών μερών, των πλήκτρων, των δυναμικών μπασσογραμμών εγρήγορσης αλλά και των φωνητικών, που κάνουν διακριτικά την παρουσία τους. Έτσι το "Hex", αν και βρισκόταν στα σπάργανα του ιδιώματος, ακούγεται μέχρι και σήμερα αδυσώπητα ώριμο άλμπουμ, δείχνοντας στις ημέρες του, τις δυνατότητες που θα μπορούσε να παρουσιάσει το είδος μελλοντικά.

Εριφύλη Παναγούλια

3. Mogwai - Young Team
(Chemikal Underground, 1997)

Από τα παλαιότερα post rock σχήματα, οι Mogwai κατάφεραν να συνδυάσουν την μελωδία με τον θόρυβο επηρεάζοντας έτσι τόσο την μεταγενέστερη “δική τους” σκηνή όσο και αυτή του λεγόμενου post metal.Με το "Young Team" (επίσης γνωστό ως "Mogwai Young Team") κυκλοφόρησαν ένα από τα καλύτερο ντεμπούτα της σκηνής αλλά και ένα από τα καλύτερα άλμπουμε των 90s. H συνέχεια ήταν και είναι εξίσου εντυπωσιακή αλλά τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με το πως ένιωσαν αυτοί που έφεραν τον εαυτό τους για πρώτη φορά σε επαφή με ένα "Like Herod" ή ένα "Mogwai Fear Satan". Ακόμα και σήμερα παραμένουν ένα από τα πιο επιτυχημένα post rock σχήματα και το αλμπουμ αυτό είναι το καταλληλότερο ώστε να εμπεδώσει κανείς σωστά την μετέπειτα πορεία των Σκωτζέζων.

Γιαννης Βόλκας

4. Sigur Rós - Ágætis Byrjun
(Smekkleysa / PIAS, 1999)

Αρκετά χρόνια πριν μεταμορφωθούν σε ένα σχήμα αναγνωρίσιμο από ηθοποιούς και rock stars, οι  Sigur Ros κυκλοφόρησαν το 1999 τον δίσκο με  τον οποίο θα μείνουν για πάντα χαραγμένοι στις μνήμες μας αλλά ταυτόχρονα τους τοποθέτησε σε οποιαδήποτε μελλοντική λίστα ή αφιέρωμα που θα αναφέρεται σε πρωτοποριακούς καλλιτέχνες.Με το "Ágætis Byrjun" οι Ισλανδοί κατάφεραν από νωρίς να ξεχωρίσουν από τα υπόλοιπα post rock σχήματα λόγω των ambient στοιχείων, των dream pop επιρροών (βλέπε Cocteau Twins) αλλά και της μοναδικής φωνής του Jón 'Jónsi' Þór Birgisson. Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα άλμπουμ από αυτά που κυκλοφορούν σπάνια στην ιστορία της μουσικής. Από τις συνθέσεις μέχρι και το artwork, το "Ágætis Byrjun" παραμένει αξεπέραστο τόσο για την post rock σκηνή όσο και για τους ίδιους τους Sigur Ros.

Γιαννης Βόλκας

5. Godspeed You! Black Emperor -Lift Your Skinny Fists Like Antennas To Heaven
(Constellation, 2000)

Ξεκινώντας από το Montreal εξερεύνησαν όσο λίγοι τα όρια του ιδιώματος, δημιουργώντας ορισμένα από τα πιο εμπνευσμένα έργα του. Με ορχηστρική μουσική δωματίου, αργά και υπομονετικά «χτίζουν» πάνω σε επαναλαμβανόμενα μοτίβα για να καταλήξουν σε μεγαλειώδεις κλιμακώσεις, δημιουργώντας ένα πλούσιο αφηγηματικό μείγμα. Το αποτέλεσμα είναι υπνωτικό, αλλά κάθε άλλο παρά μονοδιάστατο, καθώς με μαεστρία εναλλάσσεται διαρκώς από όνειρο σε εφιάλτη. Η δυναμική αυτή μεταφέρεται αναλλοίωτη στα φημισμένα live τους, τα οποία συνοδεύονται από καταπληκτικές οπτικές απεικονίσεις. Επιλέγουμε το "Lift Your Skinny Fists Like Antennas To Heaven", ως το πιο περιπετειώδες πόνημά τους. Το διπλό CD ξεχειλίζει από δίπολα αβάσταχτης μελαγχολίας και εκτυφλωτικού φωτός, τα οποία αντιμάχονται σε τέσσερα δαιδαλώδη έργα ("Storm", "Static", "Sleep" και "Antennas To Heaven") οικοδομώντας ένα επιβλητικό βουνό συναισθημάτων ικανό να σε κολλήσει στον τοίχο. Godspeed πράγματι.

Παντελής Μαραγκός

6. A Silver Mt. Zion - He Has Left Us Alone but Shafts of Light Sometimes Grace the Corner of Our Rooms...  
(Constellation, 2000)

Ο Efrim Menuck των Godspeed You! Black Emperor μαζί με τους  Thierry Amar στο μπάσο και Sophie Trudeau στα βιολιά παρουσίασαν ως ένα side-project τότε, τους Α Silver Mt Zion. Σε μερικούς θα έφτανε μόνο αυτή η φράση για να το προτείνουν σε μια παρόμοια λίστα. Αυτή εδώ η ορχήστρα όμως χτίζει μερικές από τις πιο πειραματικές post-rock συνθέσεις που μπορείτε να ακούσετε. Ο δίσκος φτιάχτηκε με πάθος, τεράστιες δεξιότητες, και πάνω απ 'όλα, ένα σχεδόν υπερφυσικό ταλέντο. Ήσυχες μελωδίες που «σπάνε» ευχάριστα όταν ο θόρυβος ανεβαίνει. Παρόλη την απουσία τυμπάνων καταφέρνουν μια αφηρημένα σαρωτική δύναμη που ξεπροβάλει πίσω από το αγγελικό βιολί και το τσέλο κι επιπλέει πάνω από organ, κιθάρες και μπάσο με δυσδιάκριτους θορύβους στο υπόβαθρο. Πολύχρωμο και μαγικό.  

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης

7. Do Make Say Think - Winter Hymn Country Hymn Secret Hymn
(Constellation, 2003)

Είναι ο καλύτερος δίσκος των Καναδών και το προτέρημα του είναι ότι δύσκολα «συλλαμβάνεται». Το συγκρότημα εξελίσσεται και μεταβάλει πολύ συχνά τον ήχο του από το 1995, αλλά το "Winter Hymn..." καθορίζει το είδος και εκφράζει καθολικά την κολεκτίβα από τον Καναδά. Εδώ, στηρίζονται σε ψυχεδελικούς ήχους και φαντάζουν η πιο jazz μπάντα στον χώρο, χωρίς να κάνουν πέρα και λοιπά ηλεκτρονικά στοιχεία. Το post-rock τους είναι όμορφο, καλοστημένο και ανεξάρτητο και ακούγονται πιο κοντά στους Tortoise παρά στους Godspeed. Με αυτή την κυκλοφορία άνοιξαν τον δρόμο σε πολλές μπάντες καθώς έφτιαξαν συνταγές που άπειροι προσπάθησαν να ακολουθούσουν, να αντιγράψουν και να ξεπατικώσουν, αλλά ουδείς δεν κατάφερε με τέτοια επιτυχία. O δίσκος είναι πλέον κλασικός.

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης

8. Explosions In The Sky - The Earth Is Not  A Cold Dead Place
(Temporary Residence, 2003)

Ένα συγκρότημα πραγματικό μουσικό φαινόμενο του instrumental post-rock, το οποίο δεν μπορεί να λείπει από οποιαδήποτε αναφορά στο είδος. Η μουσική τους είναι καλά δομημένη και οι συνθέσεις τους ακολουθούν ένα απίστευτο στυλ μουσικής που μπορείτε να βρείτε μόνο στους Αμερικάνους. Το συναίσθημα που περνάνε μέσα από τον ήχο τους, χωρίς τη χρήση φωνητικών και στίχων, είναι μελαγχολικό αλλά και ταυτόχρονα εντυπωσιακά δυνατό. Το "The Earth Is Not A Cold Dead Place" είναι ένα ενιαίο σύνολο, μία ιστορία που πρέπει να ακουστεί ολόκληρη, από την αρχή μέχρι το τέλος της, για να αγαπηθεί. Γράφτηκε για να διεγείρει την φαντασία και τις αισθήσεις των ακροατών, ώστε να αφεθούν ελεύθεροι να δημιουργήσουν το δικό τους προσωπικό παραμύθι. Δεν θα σας κουράσει ποτέ!

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης

9. 65daysofstatic - The Fall Of Math
(Monotreme, 2004)

Μπορεί μονάχα από μερικές τυπικότητες να μπορέσει να θεωρήσει κανείς τους 65daysofstatic post-rock σχήμα, αλλά πάτησαν πάνω στις ανθισμένες νόρμες του ιδιώματος, τους άλλαξαν τα φώτα, τους έβαλαν μπλιμπλίκια και έστειλαν το ατμοσφαιρικό κρεσέντο στο διάβολο με offbeat ηλεκτρονικά drums. Με το ντεμπούτο τους, "Fall Of Math", χάραξαν μία κάπως διαφορετική πορεία στην πεπατημένη δομή των κομματιών με ενίοτε μυστήρια time signatures και ξεσπάσματα αλλά ποτέ με αποτέλεσμα να ακούγονται κουραστικοί ή απροσάρμοστοι. Με τεράστια κομμάτια σαν τα "Retreat! Retreat!", "I Swallowed Hard, Like I Understood" και "Hole" καταφέρνουν και αναμειγνύουν την τρέλα του math ιδιώματος με αυτή του post, δημιουρώντας ένα αμάλγαμα φρέσκο και καινότομο.

Ιάσονας Τσιμπλάκος

10. God Is An Astronaut - All Is Violent, All Is Bright
(Revive, 2005)

Αν έπρεπε να διαλέξω τον αγαπημένο μου δίσκο που διατηρεί όλες τις νόρμες του είδους που ονοματίζουμε post-rock, χωρίς να ξεφεύγει ρούπι από αυτές, το "All Is Violent, All Is Bright" των Ιρλανδών God Is An Astronaut θα ήταν η αδιάσειστη πρώτη επιλογή μου. Διάχυτα συναισθήματα αισιοδοξίας και γλυκιάς μελαγχολίας, όπως ακριβώς αποκαλύπτει ο τίτλος της δεύτερης full-length κυκλοφορίας του συγκροτήματος, ατμόσφαιρες, μελωδίες και κορυφώσεις, απότοκα των καλύτερων εκ Σκωτίας ορμώμενων επιρροών (aka Mogwai). Από το hit-άκι "Fireflies And Empty Skies" που σου «ανοίγει» την καρδιά μέχρι το απαλό χάδι του πανέμορφου "Forever Lost" και από εκεί άλμα στο κοσμικό ταξίδι του "Suicide By Star" και το περίεργα συμβατικό για post-rock άσμα, "Dust And Echoes". Το "All Is Violent, All Is Bright" εξακολουθεί να είναι μία από τις πρώτες επιλογές προσηλύτισης νέου αίματος στα χωράφια του post-rock, όντας ένας από τους πιο όμορφους και ταυτόχρονα πιο προσβάσιμους δίσκους του ιδιώματος.

Μάνος Πατεράκης

11. Mono - You Are There
(Temporary Residence, 2006)

Μπορεί οι Mono να κατάγονται από την φερόμενη ως «Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου», αλλά αυτό που ξέρουν να κάνουν καλύτερα, είναι να εξερευνούν μέσα από τις μουσικές τους το σκοτάδι. Στο "You Are There" αποφάσισαν να δώσουν λίγη περισσότερη δυναμικότητα στις συνθέσεις τους και ο Steve Albini έκανε ότι ήταν δυνατόν από την μεριά της παραγωγής για να την αναδείξει. Το άλμπουμ διακρίνεται για τις πανέξυπνες ιδέες του και τον συναισθηματισμό, που ακουμπά τις περισσότερες φορές τα όρια της θεατρικότητας. Κάθε τι που υπάρχει μέσα σε αυτό, δικαιολογεί απόλυτα τον λόγο ύπαρξης του και τις περισσότερες φορές με τους τίτλους του, καταφέρνει να διοικεί τα συναισθήματα προς την κατεύθυνση που αυτό θέλει. Από την λαχτάρα της μουσικής κορύφωσης μέσα από τα tremolo και τα κύμβαλα του "Yearning", τις αφαιρετικά συναισθηματικές απαιτήσεις του "A Heart Has Asked For The Pleasure" και τις αναζητήσεις του "Are You There?" ο ακροατής στέκει αδύναμος και γίνεται νοητά έρμαιο των μουσικών επιταγών των Mono.

Εριφύλη Παναγούλια

12. Russian Circles - Enter
(Flameshovel , 2006)

Το 2006, αν ήσουν ένα instrumental post-rock συγκρότημα από το Chicago έβρισκες εύκολα τοπικό  κοινό αλλά κάπως δύσκολο να τύχαινες καθολικής αποδοχής στις τάξεις του είδους. Όχι επειδή οι post-rockάδες είναι ιδιαιτέρως επιλεκτικοί, αλλά διότι το 2006 και για τα επόμενα τρία-τέσσερα χρόνια σήκωνες πέτρα και έβλεπες καινούριο post-rock συγκρότημα. Καθόλου εύκολο κατόρθωμα δεν ήταν, λοιπόν, για τους Russian Circles το «μπαμ» που έκαναν με το ντεμπούτο full-length τους, "Enter". Ορισμένες φορές, τόσο βαριοί και ηλεκτρισμένοι που έφταναν τα όρια του post-metal, με αρκετές math-rock στιγμές και έναν ήχο που όταν μαθαίνεις ότι προέρχεται από τρία άτομα τρίβεις ...τα αυτιά σου. Επηρεασμένοι σαφώς από τους συντοπίτες τους, Pelican, η μεγάλη δύναμη των Russian Circles είναι ο drummer τους Dave Turncrantz και η χαρακτηριστική, δυναμική ένταση που βγάζουν στα κομμάτια τους, με αποκορύφωμα το αποστομωτικό "Death Rides A Horse", που ξεφεύγει σημαντικά από το κλασικότροπο post-rock.

Μάνος Πατεράκης

13. Red Sparowes - Every Red Heart Shines Towards The Red Sun
(Neurot, 2006)

Οι Red Sparowes ιδρύθηκαν το 2003 σε κάτι που θα μπορούσε τότε χονδρικώς -και παραπλανητικώς- να περιγραφεί ως side-project μελών των Isis. Με το ντεμπούτο τους, "At The Soundless Dawn" του 2005 και το "Every Red Heart Shines Towards The Red Sun" του 2006 έδωσαν σεμινάρια για το πώς να παίρνεις ένα έτοιμο είδος και του δίνεις άλλη πνοή, εν προκειμένω επιμεταλλώνοντάς το. Αν και instrumental, το "Every Red Heart..." έχει την ιστορία του να πει... Οι τίτλοι κομματιών (20-50 λέξεις έκαστος) περιγράφουν ένα σχεδόν Αισωπικό πραγματικό περιστατικό από το The Great Leap Forward, πρόγραμμα βιομηχανοποίησης της Κίνας εποχής Mao Zedong. Στο μουσικό τομέα, η πανδαισία heavy κιθάρων, δύο ή τριών ορισμένες φορές, οδηγεί τα κομμάτια, τα οποία ως επί το πλείστον αποπνέουν μια κλειστοφοβική αίσθηση τραγικότητας. Riffs αντιμάχονται αρπίσματα, η νηνεμία αναμένει τις καταιγίδες που ξεσπούν, τα πλήκτρα χεράκι-χεράκι με τα drums χτίζουν ατμόσφαιρες δέους σε μια από τις συγκλονιστικότερες instrumental κυκλοφορίες της περασμένης δεκαετίας.

Μάνος Πατεράκης

14. Caspian - The Four Trees  
(Dopamine / Make My Day, 2007)

Όταν τόσα και τόσα συγκροτήματα επαναλαμβάνουν τα ίδια και τα ίδια σε ένα τόσο πρόσφατο μουσικό είδος, αρχίζουν οι πρώτες γκρίνιες και αμφισβητήσεις για το αν το είδος έχει μέλλον, ακόμα ακόμα και για το αν έχει παρόν. Οι Caspian ευτυχώς απέδειξαν ότι είναι μια από τις λίγες σύγχρονες μπάντες, οι οποίες καταφέρνουν, κάνοντας τα βασικά, να αποδίδουν εκπληκτικές μουσικές. Στο "The Four Trees" οι Αμερικάνοι καταφέρνουν να συγκεντρώσουν όλο το post-rock σε ένα άλμπουμ. Εξαιρετική δουλειά και ήχος που όταν ακούγεται ζωντανά «ξεφεύγει». Εδώ θα βρεις από ambient και πειραματικά περάσματα μέχρι βαριά riff που θα ζήλευαν metal μπάντες.  Σίγουρα από τα συγκροτήματα που εξακολουθούν να αποδίδουν και να γράφουν εξαιρετικό υλικό και να εξελίσσει περαιτέρω το χαρακτηριστικό ήχο το post-rock.

Θεοδόσης Γενιτσαρίδης

15. This Will Destroy You - This Will Destroy You
(Magic Bullet, 2008)

Τα post-rock συγκροτήματα συνήθως διακρίνονται σε αυτά που δίνουν περισσότερο βάρος στην ατμόσφαιρα και στον συναισθηματισμό, και σε αυτά που δίνουν έμφαση στα τεχνικά μέρη των συνθέσεων. Οι This Will Destroy You στο πρώτο ολοκληρωμένο άλμπουμ τους κατάφεραν να συνδυάσουν και τα δύο αυτά χαρακτηριστικά, δίνοντας στους ακροατές την ατμοσφαιρική μουσική τους, με τα καθιερωμένα reverb και delay στις κιθάρες τους που ψάχνουν εναγωνίως για την κορύφωση, μέσα από μια κρυστάλλινη παραγωγή. Μέσα του θα βρείτε από Sigur Ros-ικές μελωδίες στα έγχορδα του "Villa Del Refugio", αλλά και trip-hop χροιά στους υπνωτιστικούς ρυθμούς των ηλεκτρονικών drums  της έναρξης του "A Three Legged Workhorse".

Εριφύλη Παναγούλια