Το φαινόμενο Lars Ulrich: Γεγονότα και εικασίες
Ο Κώστας Πολύζος εξηγεί από τι είναι φτιαγμένος ο Δανός ντράμερ
φαινόμενο (το): 1. καθετί (γεγονός, διεργασία, μεταβολή) που συμβαίνει στη φύση, στην κοινωνία, στη ζωή και γίνεται αντιληπτό από τις αισθήσεις ή αποτελεί αντικείμενο παρατήρησης ή και μελέτης μέσο της νόησης ή ειδικών οργάνων. 2. καθετί το ασυνήθιστο, το εξαιρετικό, το εκπληκτικό: ~ ευφυΐας / τιμιότητας / εγκράτειας / δεξιοτεχνίας.
Έχουν ξοδευτεί τόνοι μελανιού τα τελευταία χρόνια σχετικά με το τι είδους (και τι ποιότητας) ντράμερ είναι ο Lars Ulrich.
Γενικότερα, μια απαξίωση -όχι πάντα άδικη- συνοδεύει τις αναφορές σε αυτόν. Στέκουν, όμως, όλες; Είναι μόνο αυτή η σκληρή πραγματικότητα ή υπάρχει μια μεγαλύτερη εικόνα από πίσω; Μήπως κοιτάμε μόνο το δέντρο και χάνουμε το δάσος ή τελικά δεν υπάρχει δάσος; Ας πάρουμε, όμως, το πράγμα από την αρχή και ας ξεχωρίσουμε τα γεγονότα από τις απόψεις και τα γούστα.
Τέσσερα γεγονότα και μια εικασία
Γεγονός πρώτο: Ο Lars στις αρχές ήταν κακός ντράμερ
Καμία αμφισβήτηση εδώ, το έχουν πει σε συνεντεύξεις, έχει γραφτεί πολλάκις, το ξέρουν και οι πέτρες πως αν ο Ulrich δεν είχε το χαρτί της συμμετοχής στην συλλογή "Metal Massacre" η ιστορία, ίσως, ήταν πολύ διαφορετική καθώς το παίξιμό του στην πρώτη πρόβα δεν συγκίνησε κανέναν. Μάλιστα, μπορώ να φανταστώ τον Het μετά το πέρας της συνάντησής τους να πίνει την μπύρα του και να γελάει λέγοντας «πολύ κουλός ο τύπος».
Γεγονός δεύτερο: Η μουσική του εξέλιξη ήταν εκπληκτική
Από δίσκο σε δίσκο, ο κοντός βελτιωνόταν συνεχώς, φτάνοντας από τεχνικής άποψης στην κορυφή στο "...And Justice For All". Μάλιστα στη συνέχεια, τόσο με το "Black Album" όσο κυρίως στο "Load", διαφοροποίησε το στυλ του προσαρμόζοντας το στον εκάστοτε δίσκο. Ελάφρυνε το σετ του, έπαιξε περισσότερο με τις δυναμικές και γενικότερα έδειξε πως μπορεί να σταθεί και σε ένα διαφορετικό στυλ, όχι τόσο απαιτητικό από άποψη τεχνικής και γρηγοράδας, όσο ουσίας και να μπορεί να χρωματίζει τα πιο λιτά σε δομές τραγούδια με τσαχπινιές στο hi hat, στα rack tom και τα πιατίνια. Ο άνθρωπος δούλεψε το παίξιμό του για περισσότερο από δέκα χρόνια και αυτό φαίνεται στους δίσκους.
Γεγονός τρίτο: Κάπου στα τέλη των '90s- αρχές '00s εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια επανάπαυσης
Του μπήκε η ιδέα να αλλάξει το παίξιμό του στα παλιά κομμάτια στις συναυλίες προσπαθώντας μάλλον να τα εξελίξει ή να τα κάνει πιο πικάντικα, αλλά δυστυχώς με τρομακτική αποτυχία. Ποτέ δεν κατάλαβα αυτήν την κίνηση, πόσο μάλλον όταν είναι φως φανάρι πως αυτό το πράγμα δεν δουλεύει. Επίσης είμαι περίεργος γιατί κάποιος (ο Hetfield, ας πούμε...) δεν του είπε να «κόψει τις μαλακίες» και να τα παίζει όσο πιο κοντά στο πρωτότυπο μπορεί. Εδώ βέβαια κυκλοφόρησαν το "St. Anger" με τον ανεκδιήγητο ήχο και δεν μίλησε κανένας θα μου πεις...
Γεγονός τέταρτο: Αρχίζει να κάνει λάθη στα live
Το έβλεπα σε βίντεο και το διάβαζα σε διάφορα κείμενα πως ο συγχρονισμός του με την υπόλοιπη μπάντα στα live τους δεν ήταν και ο καλύτερος - για να το θέσω κόσμια. Νομίζω πως δεν έχω πάρει μεγαλύτερη κρυάδα σε συναυλία στη ζωή μου από εκείνη τη φορά στη Μαλακάσα που οι Metallica διακόψανε τραγούδι γιατί το γάμησε ο Ulrich. Και δεν ήταν μόνο αυτή η φορά που κάτι πήγε στραβά. Σκεφτείτε μόνο πως μιλάμε για την μπάντα που, σε εποχές προ YouTube και Ίντερνετ γενικότερα, είχε δημιουργήσει έναν μύθο πίσω από τα πολύωρα και καταπληκτικά live που έδινε, ενώ εμείς μπορούσαμε να τα δούμε μόνο σε βιντεοκασέτες ή να τα ακούσουμε στις ζωντανές εκτελέσεις των b-sides διαφόρων single και να μας τρέχουν τα σάλια.
Αυτά τα τέσσερα γεγονότα -πάνω κάτω- περιγράφουν την ιστορία του Lars Ulrich σαν ντράμερ. Η καλύτερη, προσωπικά, εξήγηση που μπορώ να δώσω για την αισθητή πτώση στην απόδοσή του είναι πως έπαψε να ασχολείται με το θέμα «τύμπανα».
Αλλά γιατί συνέβη αυτό, από τη στιγμή που δεν σταμάτησε να παίζει ή κάτι τέτοιο; Και μόνο οι πάμπολλες συναυλίες που δίνουν όλα αυτά τα χρόνια θα ήταν ικανές να τον διατηρήσουν σε ένα καλό επίπεδο. Αυτή παράλληλα είναι όμως και η απάντηση...
Ο Lars έχασε το ενδιαφέρον του να διατηρηθεί σε κορυφαίο επίπεδο - όπως θεωρητικά απαιτεί το να είσαι μέλος ενός εκ των μεγαλύτερων rock/metal συγκροτημάτων που πέρασαν ποτέ από τον μάταιο τούτο κόσμο. Τον γέμισε αυτοπεποίθηση η διατήρηση σε φόρμα λόγω περιοδειών, βολεύτηκε με τη μια μποτιά ανά λεπτό, το ότι μπορεί να βγάλει το δίκασο στο "Fight Fire With Fire" και όλα καλά. Δεν πάει, όμως, έτσι το πράγμα. Αυτό μάλιστα έχει αντίκτυπο και στο παίξιμό του στους τελευταίους δίσκους, που στα αφτιά μου ακούγεται αρκετά προβλέψιμο και επίπεδο. Χωρίς φαντασία ρε αδερφέ!
Θα την πω λοιπόν την αμαρτία μου. Παρά την τεράστια συμπάθεια που του έχω, υπήρξαν στιγμές που σκεφτόμουν πόσο καλύτεροι -θεωρητικά- θα ήταν οι Metallica (στα live και στους δίσκους) αν κάποιος άλλος έπαιρνε τη θέση του. Αλλά εδώ έρχεται ένα (πέμπτο) γεγονός που πολλοί δείχνουν να μη συνειδητοποιούν ή να μπορούν να κατανοήσουν.
Το -όχι και τόσο- κρυφό πέμπτο γεγονός
Ο Ulrich είναι ο άνθρωπος με το όραμα. Ο καταλύτης της επιτυχίας! Ξεκινώντας να ξετυλίγουμε το κουβάρι της προσφοράς του θα πρέπει να αναφέρουμε αρχικά πως ήταν αυτός που άκουγε την περισσότερη μουσική, που έμαθε στον Hetfield το N.W.O.B.H.M. και που πάνω από όλα ήξερε τι θέλει από την μπάντα. Αυτός που πήρε από πίσω για ένα μήνα τους Diamond Head αποκομίζοντας μια ξεκάθαρη εικόνα του τι σημαίνει συγκρότημα, ώστε να ξέρει τι πρέπει να κάνει με το δικό του στη συνέχεια. Ναι, ο Hetfield είναι ο riff lord και η μουσική ιδιοφυΐα στους Metallica σε όρους songwriting, αλλά και ο Lars έπαιξε τεράστιο ρόλο στις ενορχηστρώσεις και στο πώς κατέληγαν να ακούγονται τα τραγούδια στους δίσκους. Ειδικότερα μετά τον θάνατο του Burton...
Ο ψυχρός μάνατζερ και ο song master
Σε όσους έχουμε ασχοληθεί λίγο περισσότερο με τους Metallica, μας είναι ξεκάθαρο πώς ήταν ο Lars που έμπλεξε περισσότερο με θέματα παραγωγής στους δίσκους και διαχείρισης των riff του άρχοντα James. Δείτε για παράδειγμα το πρώτο μέρος του "A Year And A Half In The Life Of Metallica" ή τα πάμπολλα making of της ύστερης εποχής της μπάντας και θα καταλάβετε. Ήταν εκείνος κυρίως που θα έλεγε πότε το τραγούδι χρειαζόταν γέφυρα, ρεφρέν ή αν κάποιο riff/μέρος δεν δούλευε και έπρεπε να αλλαχτεί ή να δουλευτεί περισσότερο. Ειδικά, παρακολουθώντας συνεντεύξεις του, είναι απολύτως ξεκάθαρο πως ξέρει τι του γίνεται αναφορικά με τη μουσική διαχείριση ενός τραγουδιού.
Ήταν εκείνος που ήθελε να γίνει η μπάντα τεράστια και πολλές φορές αποδείχτηκε μεγάλη αλεπού σε ό,τι έχει να κάνει με το μανατζάρισμα και τις επιλογές που έπρεπε να κάνει για να πουλήσει το μουσικό προϊόν Metallica. Μπορεί αυτό να του έβγαλε το όνομα του ψυχρού επιχειρηματία, αλλά η αλήθεια παραμένει πως για να ανέβει ένα συγκρότημα στο ψηλότερο σκαλί χρειάζεται και κάποιον να ασχολείται με αυτήν την πλευρά και να μην αφήνει τα πράγματα στην τύχη τους ή αποκλειστικά στα χέρια των διάφορων μανατζαρέων.
Σκέψου πριν βρίσεις τον ατσούμπαλο ντράμερ
Γι' αυτόν τον λόγο πριν βρίσουμε τον ατσούμπαλο και χωρίς ιδιαίτερη φαντασία στο παίξιμό του τα τελευταία χρόνια ντράμερ Ulrich, καλό θα ήταν να αναλογιστούμε τι άλλο έχει προσφέρει στους Metallica - κατά συνέπεια στη σκληρή μουσική γενικότερα - και πόσο αναντικατάστατο μέλος τους είναι τελικά.
Και για να το κλείσω, δεν παίξαμε εγώ κι εσύ τύμπανα στο "Master Of Puppets" και το "...And Justice For All", ούτε βοηθήσαμε στην - εδώ και 25 χρόνια άπιαστη - παραγωγή του "Black Album". Γι' αυτό ας δείξουμε λίγο περισσότερο σεβασμό στη συνολική προσφορά του ηγέτη Lars, έστω και αν αυτός δείχνει να έχει αποκτήσει τη νοοτροπία του συνταξιούχου ντράμερ, και να σκεφτούμε καλά πριν αποφανθούμε τι είδους φαινόμενο είναι.