Ανασκόπηση 2012: Progressive Rock / Metal

Banks Of Prog Eden

Τα τελευταία χρόνια η ολοένα και αυξανόμενη δημοφιλία του προοδευτικού στοιχείου στον σύγχρονο ήχο, έχει ως αναντίρρητο αποτέλεσμα την στροφή πολλών ακροατών στις παραδοσιακές φόρμες του κλασικού, πατροπαράδοτου Progressive Rock από το οποίο πηγάζουν άλλωστε και οι επιρροές που καθιστούν ιδιαίτερα πολλά νέα, σύγχρονα γκρουπ.

Εδώ στο Rocking.gr ποτέ δεν κρύψαμε την αδυναμία που έχουμε στο ιδίωμα και όπως θα δείτε πραγματοποιήσαμε συνεντεύξεις σχεδόν με το σύνολο των ονομάτων που δραστηριοποιήθηκαν στο χώρο φέτος, τις οποίες σας παραθέτουμε στο κείμενο.
 
Η χρονιά δεν είχε ιδιαίτερα σημαντική ειδησιογραφία, όπως φυσικά επιτάσσει και η εν μέρει αντιεμπορικότητα  του προοδευτικού ήχου, αλλά αυτό που σίγουρα προκάλεσε έκπληξη αφενός και χλευασμό αφετέρου ήταν η ρήξη στις σχέσεις των μελών των «υποτιθέμενων» εδώ και καμιά δεκαετία Queensryche. Η σταδιακή αποκαρδιωτική δισκογραφική τους πορεία και οι τεταμένες σχέσεις μεταξύ του Geoff Tate και των υπόλοιπων οδήγησε στην σαπουνόπερα που παρακολούθησαν οι οπαδοί της μπάντας από το καλοκαίρι κι έπειτα και έτσι οι πρώην δέοντες 'Ryche κατάντησε μια αξιολύπητη σκιά της πρότερης δόξας τους. Η συνέντευξη του Geoff Tate λέει πολλά από μόνη της.

Οι Rush, αδιαφορώντας πλήρως οι ίδιοι βέβαια, κάλλιο αργά παρά ποτέ προτάθηκαν για την είσοδό τους στο διάσημο καρναβάλι του Rock 'n' Roll Hall Of Fame και εν τέλει θα ενταχθούν σε αυτό, αφήνοντας εκτός τους συνυποψήφιους Deep Purple, χωρίς να ψάχνουμε λογική.

Οι σπουδαίοι The Mars Volta αφού κυκλοφόρησαν ένα ακόμα ιδιαίτερα ιδιόρρυθμο άλμπουμ όπως το "Noctourniquet" φέρονται να αποφάσισαν να βάλουν για ένα διάστημα στον πάγο τις δραστηριότητες της μπάντας. Πάντως, πριν την κυκλοφορία του άλμπουμ μίλησαν για αυτό, καθώς και για την αγάπη τους για τους Aphrodite’s Chile αποκλειστικά στο site μας, σε συνέντευξη που παραχώρησε ο τραγουδιστής της μπάντας, Cedric Zavala.

Τέλος, οι Βρετανοί Frost* επανασυνδέθηκαν και ετοιμάζουν νέο άλμπουμ, ενώ δραστικές αλλαγές υπήρξαν και στον βασικό κορμό των Pain Of Salvation με τον Daniel Gildenlow πλέον να οδηγεί και τυπικά μοναχικά την πορεία των Σουηδών.

Sounds That Can Be Made
 
Το 2012 όσον αφορά λοιπόν το μουσικό πεδίο που ονομάζουμε Progressive rock συνοδεύτηκε από θριαμβευτικές επιστροφές θρύλων ή και κρυμμένων μυστικών που επανήλθαν εν καιρώ να διεκδικήσουν δάφνες σε έναν ήχο που πρωτοστάτησαν σε μη δημοφιλείς καιρούς και καταστάσεις. Και μιλώντας για σημαντικές επιστροφές, πρώτοι και καλύτεροι οι Καναδοί πρωτοπόροι Rush, με το ολόφρεσκο, και εν τέλει αξιολογότατο αλλά παραγνωρισμένο "Clockwork Angels". Νέος ήχος ακόμα μια φορά, εντυπωσιακές ενορχηστρώσεις και ένα σύνολο που ακροβατεί μεταξύ της όψιμης Rush αισθητικής και της ανεξάντλητης έμπνευσης. Ως Rocking.gr είχαμε την τιμή να είμαστε προσκεκλημένοι του συγκροτήματος στο Λονδίνο για την προακρόαση του δίσκου.

Οι σημαντικοί Σουηδοί Flower Kings μετά από πέντε χρόνια απουσίας και συμμετοχές των μελών του σε αναρίθμητα projects επέστρεψαν με το αξιοπρεπές και χαρακτηριστικό της αξίας και του ήχου τους "Banks Of Eden".

Συνέντευξη The Flower Kings

Σταθεροί και συνεπείς πάντα στο ραντεβού τους με την ποιοτική παραγωγή δίσκων, οι Άγγλοι Marillion καταφέρνουν ακόμα μια φορά να δημιουργήσουν μια μουσική πρόταση γεμάτη συναισθηματισμό και χρώματα με το "Sounds That Can't Be Made".

Συνέντευξη Marillion

Οι The Mars Volta συνέχισαν να πειραματίζονται σε δομές και ήχους και χωρίς να προσεγγίσουν το μεγαλείο των πρώτων κυκλοφοριών, έβγαλαν το "Noctourniquet" που αποτελεί ένα αξιοπρεπές άλμπουμ στη δισκογραφίας τους.

Τέλος, μπορεί να αναμένουμε το νέο προσωπικό άλμπουμ του Steven Wilson στις αρχές του 2013, αλλά κυκλοφόρησε ένα ζωντανό DVD σαν το "Get All You Deserve" που άφησε όλους τους οπαδούς του progressive με ανοιχτό το στόμα για μια ακόμα φορά και μας άνοιξε ακόμα περισσότερο την όρεξη για το στούντιο άλμπουμ, ενώ οι Porcupine Tree κυκλοφόρησαν το live άλμπουμ "Octane Twisted" από την περιοδεία για το "The Incident".

They got a new momentum...

Η εντυπωσιακότερη ενδεχομένως επιστροφή της χρονιάς στο καθαρά Progressive Rock πλαίσια υπήρξε εκείνη των Σουηδών νοσταλγών και πρωτοπόρων ταυτόχρονα Änglagård. Σχεδόν μια εικοσαετία μετά το τελευταίο τους άλμπουμ, επανήλθαν με ευφάνταστο τρόπο και δημιουργικό οίστρο με το αριστούργημα "Viljans Öga" και δημιούργησαν εκ νέου προσδοκίες, ενώ απέκτησαν και νέο ακροατήριο χάρη στη μοναδικότητά τους. Δίσκος που πρέπει να ακουστεί.

Ακόμα μια όμορφη δισκογραφική πρόταση από τον ακατάπαυστα εργασιομανή Neal Morse και το "Momentum" τον καθιερώνει σαφέστατα και χωρίς αμφιβολία στους σημαντικότερους εκπρόσωπους του σύγχρονου prog.

Συνέντευξη Neal Morse

Επίσης, σημαντικές κυκλοφορίες  που ξεχώρισαν υπήρξαν το "Black Chord" των καταπληκτικών ψυχεδελο-λάγνων Astra και των συνοδοιπόρων τους στην ιδιόμορφη Rise Above, Diagonal, οι οποίοι με το "The Second Mechanism" επέστρεψαν και αυτοί δριμύτεροι στις περιπετειώδεις τους εξορμήσεις.

Οι ολοένα και δημοφιλέστεροι Νορβηγοί Gazpacho μετά από ένα σχετικά μέτριο διάλλειμα μετά το περσινό "Missa Atropos", κατάφεραν να επανακάμψουν με τη γνωστή τους μαεστρία και συναίσθημα και το "March Of Ghosts" πραγματικά κατάφερε να αποτελέσει και αυτό σημείο αναφορά τους.

Συνέντευξη Gazpacho



March Of Progress

Το έτος υπήρξε ιδιαίτερα παραγωγικό και πέραν των κυκλοφοριών που ξεχώρισαν υπάρχουν μια σειρά από αξιόλογες κυκλοφορίες που οφείλουμε να θυμηθούμε και να αναφέρουμε σε αυτή την ανασκόπηση.

Οι Σουηδοί Beardfish μετά την ανοδική πορεία τους μέχρι και το περσινό, εκπληκτικό "Mammoth", αποφάσισαν να προσθέσουν έναν πιο heavy προσανατολισμό στο "The Void" με αποτέλεσμα να προσφέρουν ένα ενδιαφέρον ακόμα άλμπουμ, αλλά κατώτερο των προηγούμενων.

Συνέντευξη Beardfish

Ο Arjen Lucassen από την άλλη, μετά τα απανωτά αριστουργήματα των Ayreon, πασχίζει σώνει και καλά να προσδώσει λίγη μετριότητα στα προσωπικά του άλμπουμ, με το "Lost In The New Real" να πέρασε και να μην ακούμπησε.

Συνέντευξη Arjen Lucassen

Η συνεργασία επίσης του Jim Matheos και του Kevin Moore είχε ως αποτέλεσμα το τέταρτο άλμπουμ των OSI, "Fire, Make, Thunder", ενώ και οι σταθεροί στις ποιοτικές κυκλοφορίες Motorpsycho συνεχίζουν και αυτοί απτόητοι τις μουσικές τους αναζητήσεις με το "The Death Defying Unicorn".

Οι Ολλανδοί δεινόσαυροι Focus επανήλθαν και αυτοί στο προσκήνιο με το "Focus X", όπως και οι Σουηδοί παλαίμαχοι Kaipa με το "Vittjar", ενώ και οι T.R.A.M. με το EP "Lingua Franca" επιδεικνύουν μια γνώριμη τάση προοδευτικής μουσικής με μια πληθώρα επιρροών σε ένα μισάωρο σύνολο.

Συνέντευξη Kaipa

Η εγχώρια παρουσία είναι τρόπον τινά καταχρηστική, αν υπάρχουν τέλος πάντων όρια στο progressive ιδίωμα και αφορά πρωτίστως στους Baby Guru, των οποίων η μουσική προσέγγιση είναι αυτή που τους κατατάσσει εν τέλει κοντύτερα στο progressive από κάποιο άλλο ιδίωμα. Το δεύτερο άλμπουμ τους, "Pieces", κερδίζει ακόμα περισσότερο κόσμο και βρίσκει την μπάντα σε ανοδική πορεία. Ιδιαίτερα αξιόλογη είναι και η πρώτη προσπάθεια των Playgrounded με το "Athens", με το μελωδικό και άκρως ατμοσφαιρικό progressive rock / metal της να αφήνει πολύ καλές εντυπώσεις.

Συνέντευξη Baby Guru, Συνέντευξη Playgrounded

Αντιθέτως, το Βρετανικό progressive rock περνάει δημιουργική περίοδο με μια σειρά από κυκλοφορίες να βγαίνουν κατά τη διάρκεια του έτους, όπως θα δούμε παρακάτω.
Αρχικά, ίσως το πιο «βρετανικό» άλμπουμ να είναι το "Map Of The Past" των It Bites, σε ένα πολύ ενδιαφέρον άκουσμα, με τον John Mitchell (Arena, Kino, Frost*) να ηγείται και αυτών.

Συνέντευξη It Bites

Οι δε Enochian Theory με το δεύτερο άλμπουμ τους περιέπλεξαν κι άλλο τα πράγματα σε σχέση με το εξαιρετικό ντεμπούτο, ενώ με το "Genesis Revisited II" ο Hackett επανεκτελεί μερικές μνημειώδεις συνθέσεις των κλασικών Genesis και με μια παρέα καταξιωμένων μουσικών δίνει μια άλλη οπτική, πιο σύγχρονη. Παράλληλα, ο Hackett μαζί με τον Chris Squire των Yes δημιούργησαν τους Squacket των οποίων η συνεργασία, όπως αποτυπώθηκε στο "A Life Within A Day" εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από τους συμπατριώτες τους.

Νέο προσωπικό άλμπουμ και για τον αεικίνητο Peter Hammill, καθώς οι Big Big Train με την έντονη κλασική Genesis αισθητική εξακολουθούν και με το νέο άλμπουμ "The English Electric Part I" να προσφέρουν γνώριμες κλασικές παραπομπές.

Ο Gavin Harrison βρήκε ελεύθερο χρόνο από τους Porcupine Tree για να ασχοληθεί με τα project του και κυκλοφόρησε το "The Man Who Sold Himself" σε αρκετά πιο πειραματικά μονοπάτια.

Συνέντευξη Gavin Harrison

Αντίστοιχα, ο πληκτράς της μπάντας, Richard Barberi, συνεργάστηκε με τον τραγουδιστή των Marillion, Steve Hogarth, στη δημιουργία του "Not The Weapon, But The Hand" κι εμείς τους συναντήσαμε στο Λονδίνο για να μας μιλήσουν γύρω από αυτή τη συνεργασία.

Οι Pineapple Thief δεν κατάφεραν να προκαλέσουν εκ νέου την εντύπωση που πέτυχαν πριν δύο χρόνια με την κυκλοφορία του "Someone Here Is Missing". Παρόλα αυτά, το "All The Wars" δεν στερείται ποιότητας και έμπνευσης και βοηθάει τους Άγγλους να πάρουν λίγη ακόμα από την αναγνώριση που τους αξίζει.

Τέλος, οι «παλαίουρες» Galahad κυκλοφόρησαν δύο δίσκους μέσα στην χρονιά, το "Battle Scars" τον Απρίλιο και το "Beyond The Realms Of Euphoria" τον Σεπτέμβριο. Και οι δύο κυκλοφορίες έτυχαν θερμής υποδοχής από τους οπαδούς του progressive rock.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι Αμερικάνοι Echolyn περιπλανήθηκαν σε μονοπάτια κλασικότροπα προσφέροντας ένα καταπληκτικό άλμπουμ γνήσιας vintage prog αισθητικής, ενώ οι Καναδοί Mystery με την αρωγή του Nick D'Virgillio κυκλοφόρησαν το 6ο στούντιο άλμπουμ τους υπό τον τίτλο "The World Is A Game".



Staring At The Sun

Στον χώρο που προσδιορίζεται ως Progressive Metal οι εκπλήξεις ήταν πολύ λίγες και σχετικά οι μπάντες που τείνουν να διαμορφώσουν τον ήχο τους με βάση τις ...γνωστές επιρροές που οδηγούν σε μια λογική κοινοτυπία κυριαρχούν με αποτέλεσμα την έλλειψη των μεγάλων δίσκων με εξαιρέσεις.

Οι βετεράνοι κατά κάποιον τρόπο Threshold, με το εκπληκτικό "March Of Progress" και την επιστροφή του Damien Wilson στο μικρόφωνο κατάφεραν παρόλα αυτά να κερδίσουν τις εντυπώσεις με ένα ακόμα άλμπουμ που βρίθει έμπνευσης και μελωδίας.

Συνέντευξη Threshold

Ο πολυτάλαντος και ημιπαρανοϊκός Devin Townsend μετά την ολοκλήρωση του προηγούμενου project του, επέστρεψε με το "Epicloud" και επανήλθε δριμύτερος με τη συνδρομή και της Anneke Van Giersbersgen.

Συνέντευξη Devin Townsend

Οι Βρετανοί Headspace αποτέλεσαν την εντυπωσιακότερη νέα παρουσία στον χώρο, με ηγέτη τον Adam Wakeman (γιό του σπουδαίου Rick Wakeman των Yes) και πληκτρά των Black Sabbath / Ozzy. Στο "I Am Anonymous" κατέθεσαν στοιχεία που κάνουν ένα συγκρότημα να ξεχωρίζει και ο Damian Wilson που συναντήσαμε και στους Threshold έδωσε πιθανότατα τις καλύτερες ερμηνείες τις καριέρας του.

Επιπρόσθετα, οι Νορβηγοί Circus Maximus επέστρεψαν με το τρίτο τους άλμπουμ, "Nine", πιο εμπορικοί από ποτέ δείχνοντας πως κάνουν την δική τους προσπάθεια για να αναγνωριστούν ευρύτερα, σε ένα άλμπουμ που ικανοποίησε τους οπαδούς του πιο μελωδικού progressive.

Συνέντευξη Circus Maximus



Better Than Walking Away

Από πρωτοεμφανζόμενα σχήματα, ξεχώρισαν οι Άγγλοι Headspace με το "I Am Anonymous" για τους οποίους αναφερθήκαμε και νωρίτερα.

Συνέντευξη Headspace

Επίσης, οι Affector με το "Harmagedon" και τον σπουδαίο Ted Leonard (Enchant, Spock’s Beard) στα φωνητικά έκαναν ένα αρκετά υποσχόμενο ντεμπούτο στο χώρο του progressive metal με Dream Theater επιρροές, το οποίο είχε να επιδείξει και μια σειρά από εντυπωσιακές συμμετοχές στο άλμπουμ τους (Neal Morse, Jordan Rudess).

Συνέντευξη Affector

Oι Flying Colors με το ομώνυμο πρώτο άλμπουμ τους έδωσαν μια άλλη διάσταση στην έννοια του πολυφορεμένου όρου των supergroups. Μεστό άλμπουμ με συνθέσεις που ακολουθούν πιστά το κέφι και τις επιρροές των μελών, χωρίς κατ' ανάγκη να χρειάζεται να εντυπωσιάζουν με τις εκτελεστικές τους ικανότητες τύποι σαν τον Portnoy ή τον Steve Morse, παρά μόνο όταν το απαιτεί η prog λογική.

Συνέντευξη Flying Colors

Από πρωτοεμφανιζόμενους , οι επίσης εντυπωσιακοί Trioscapes με τις jazz/fusion επιρροές τους στο πρώτο τους άλμπουμ ("Separate Realities"), έδωσαν μια σύγχρονη χροιά και άποψη πάνω στις γνώριμες πατέντες.



Don't Look Down

Απογοητεύσεις με την έννοια που συνήθως κάποιος χαρακτηρίζει μια δουλειά ενός «φτασμένου» συγκροτήματος, ο «προοδευτικός χώρος» δεν είχε να επιδείξει.

Παρόλα αυτά, πολύ κατώτερο των υψηλών προσδοκιών και φυσικά των ικανοτήτων του Steven Wilson και του Mikael Akerfeldt υπήρξε το ομώνυμο ντεμπούτο των Storm Corrosion. Βαρετό, νερόβραστο και συνολικά αδιάφορο.

Ο Geoff Tate επίσης, απελευθερωμένος δήθεν από το βαρύ όνομα των 'Ryche, κατάφερε και αυτός να κυκλοφορήσει το "Kings & Thieves", που ούτε για τις οινοπαρουσιάσεις του δεν δύναται να λειτουργήσει.



Prog Stage

Στην Ελλάδα οι progressive συναυλίες ως γνωστόν ακολουθούν την δημοφιλία του ήχου με αποτέλεσμα να γίνονται μηδαμινές προσπάθειες να έρθουν καταξιωμένα ονόματα που λογικά κάνουν sold out περιοδείες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Είτε αφορά τον Neal Morse και τους Flower Kings, είτε τους Van Der Graaf Generator και τον Steven Wilson solo. Παρόλα αυτά, ακόμα και αν οι συναυλίες της χρονιάς ήταν μηδαμινές, οι Psychotic Waltz με τον αέρα του μεγαλειώδους και του μεταφυσικού, απέδωσαν ένα μνημειώδες συναυλιακό δρώμενο μπροστά στους αμετανόητους progsters, ενώ οι Mayfair μεταξύ φίλων και συγγενών μας μετέφεραν το γνήσιο progressive συναίσθημα των 90s.

Συνέντευξη Psychotic Waltz

Hell Freezes Over

Το progressive ιδίωμα συνεχίζει την ανοδική πορεία που επιδεικνύει τα τελευταία χρόνια τόσο σε ποσότητες παραγωγής νέων κυκλοφοριών, όσο στην ανάδειξη νέων συγκροτημάτων, ενώ η ποιότητα δεν ήταν ποτέ θέμα.

Το 2012 χαρακτηρίζεται από την άτυπη επικράτηση του rock στοιχείου, έναντι του metal στο οποίο λίγες μπάντες ξεχώρισαν, αν και το progressive στοιχείο υπήρξε έντονο σε άλλα (συνήθως πιο ακραία) είδη στις κυκλοφορίες που ξεχώρισαν (βλέπε Gojira, Enslaved). To 2013 με νέες αναμενόμενες δουλειές από Dream Theater, Fates Warning, Riverside, Seventh Wonder (θα λέγαμε και Queensryche, αλλά ποιους Queensryche;), ίσως και Psychotic Waltz η ζυγαριά αναμένεται να αλλάξει πλευρά πάντως ή τουλάχιστον ελπίζουμε.

Το progressive ιδίωμα δε σταματάει ποτέ να συναρπάζει και για αυτό φροντίζουμε να απολαμβάνουμε νέες δουλειές και να θυμόμαστε/αναδεικνύουμε δουλειές από το παρελθόν. Για το τελευταίο, φροντίσαμε για μια ακόμα χρονιά μέσω της στήλης ProgSession να παρουσιάσουμε διαμάντια που χάθηκαν στην λήθη και ξαναβγήκαν στο προσκήνιο για να διεκδικήσουν τις δάφνες τους έστω και ετεροχρονισμένα.